ਹਿਰਾਸਤ ‘ਚ 22 ਸਾਲਾ ਮਾਹਸਾ ਅਮੀਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਸ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿਰੁੱਧ ਭੜਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ ਔਰਤਾਂ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਉਤਰ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਗਸ਼ਤ-ਏ-ਇਰਸ਼ਾਦ ਨਾਮੀਂ ਨੈਤਿਕ ਈਰਾਨੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿਜਾਬ ਸਾੜਨ ਅਤੇ ਵਾਲ ਕੱਟਣ ਦੀਆਂ ਕਈ ਵੀਡੀਓ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਹਿਜਾਬ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜੀਬ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅਜੀਬ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪ੍ਰਥਾ ‘ਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਗਾਰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ। ਹੁਣ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਰੂਸ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਰਹੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਫੌਜੀ, ਫਰਿੱਜਾਂ ‘ਚ ਲੁਕੇ, ਬੋਲੇ- ‘ਜੰਗ ਗਲਤ ਏ, ਨਹੀਂ ਜਾਵਾਂਗੇ ਯੂਕਰੇਨ’
ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਵਿਆਹ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉਮਰ ਕਈ ਵਾਰ ਬਦਲੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਕ ਸਮੇਂ ਇਹ ਘਟਾ ਕੇ 9 ਸਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਉਮਰ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 13 ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਲਈ 15 ਸਾਲ ਹੈ। ਇਕ ਈਰਾਨੀ ਔਰਤ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮਰਦ ਮੁਖੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਾਲ ਸਿਰਫ ਇਕ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਮਰਦ ਚਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਈਰਾਨੀ ਔਰਤ ਕਾਜ਼ੀ ਜਾਂ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਸਥਿਰ ਹੋਵੇ, ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਲਾਕ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਦਾ ਦਖਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਾਨੀ ਤਲਾਕ ਬੋਲ ਕੇ ਤਲਾਕ ਲੈਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੈ।
ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਬੁਰਕਾ ਜਾਂ ਹਿਜਾਬ ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਢਿੱਲੇ-ਢਿੱਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੈਰਾਂ ਤੱਕ ਢੱਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਔਰਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਕੁੱਟਮਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ 6 ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਈਰਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਪਤੀ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਵਿਧਵਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਸਿਰਫ 1/8 ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਦੁੱਗਣਾ ਹਿੱਸਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੈਚ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੇਸ਼ ਨੇ 2022 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਲਈ ਫੀਫਾ ਦੇ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਡੀਅਮਾਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਚ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਈਰਾਨ ‘ਚ ਔਰਤਾਂ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਾਂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਨੱਚਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਔਰਤ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਐਲਬਮ ਲਾਂਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -:
“ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੇ ਰੋਇਆ ਸੀ ਪੂਰਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ! ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ‘ਚ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਦੇਖ ਹੋ ਜਾਓਂਗੇ ਹੈਰਾਨ ! “
