Blocked Tear Duct problem: ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਕਿਸੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਵੁਕ ਜਾਂ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਚੋਂ ਹੰਝੂ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੰਝੂਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਸਿਰਫ ਰੋਣ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰੋਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੰਝੂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਤਹ ਨੂੰ ਨਮੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਖਰਾਬੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆ ਪਾਉਂਦੇ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅੱਖਾਂ ‘ਚੋਂ ਪਾਣੀ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹੀ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਹੰਝੂ ਨਲੀ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ (blocked tear duct) ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ….
ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਹੋਣਾ ਕੀ ਹੈ: ਹੰਝੂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਇਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਟਿਊਬ ‘ਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਉਹ ਭਾਵੁਕ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਟਿਊਬ ਸੰਕੁਚਿਤ ਜਾਂ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੰਝੂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆ ਪਾਉਂਦੇ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਐਕਸਟ੍ਰਾ ਤਰਲ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ‘ਚੋਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਆਉਣ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਲੱਛਣ
- ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਲਾਲਪਨ ਜਾਂ ਪਸ ਨਿਕਲਣੀ
- ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇੰਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋਣੀ
- ਧੁੰਦਲਾਪਣ
- ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸੋਜ਼ ਅਤੇ ਭਾਰੀਪਣ
- ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੋਨੇ ‘ਚ ਦਰਦਨਾਕ ਸੋਜ
- ਪਲਕਾਂ ‘ਤੇ ਪਪੜੀ ਜੰਮਣਾ
ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਕਾਰਨ
- ਅੱਖ ‘ਚ ਟਿਊਮਰ, ਨੱਕ ਦੇ ਮਾਸ ਵਧਣ, ਕੰਨਜੈਕਟੀਵਾਇਟਿਸ, ਨੱਕ ‘ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਉਮਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਖੋਪੜੀ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨੱਕ ‘ਚ ਇੰਫੈਕਸ਼ਨ, ਸਾਈਨਸ, ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਖੋਪੜੀ ਦਾ ਸਹੀ ਵਿਕਾਸ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਰੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਕਿਉਂ ਨਿਕਲਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਹੰਝੂ: ਦਰਅਸਲ ਭਰੂਣ ਦੇ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਨਾਸੋਲੇਕਰੀਅਮਲ ਡਕਟ ਨਾਮ ਦੀ ਝਿੱਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਇਹ ਝਿੱਲੀ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਪਾਵੇ ਤਾਂ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੰਝੂਆਂ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਦਾ ਸਹੀ ਵਿਕਾਸ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਹੰਝੂ ਨਹੀਂ ਆ ਪਾਉਂਦੇ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਰੋਂਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਸਿਰਫ ਨਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ। ਜੇ ਪਾਈਪ ਲਾਈਨ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਪਾਵੇ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਾਈਨਸ, ਨੱਕ ‘ਚ ਇੰਫੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦਾ ਇਲਾਜ
- ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਕਿਸ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੇ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਟਿਊਮਰ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਸਰਜਰੀ ਜਾਂ ਟਿਊਮਰ ਨ ਛੋਟਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣਗੇ।
- ਉੱਥੇ ਹੀ ਇੰਫੈਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਕਿਸੀ ਕਾਰਨ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ਬੰਦ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਐਕਸਪਰਟ ਡਰਾਪ ਦੇ ਨਾਲ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
- ਬੱਚਿਆਂ ‘ਚ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ 2-3 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਦਿਨ ‘ਚ 2 ਵਾਰ ਹਲਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਸਾਜ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਇੱਕ ਮੁਲਾਇਮ ਅਤੇ ਸਾਫ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਗੁਣਗੁਣੇ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ‘ਚ ਭਿਓ ਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਕਾਈ ਕਰੋ। ਹੰਝੂ ਪਾਈਪ ਹੇਠਲੀਆਂ ਪਲਕਾਂ ਅਤੇ ਨੱਕ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਅੱਖਾਂ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਮੂਲੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
