Hand Feet pain tips: ਅਕਸਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਕੰਬਣ ਅਤੇ ਪਿੰਨੀਆਂ ‘ਚ ਹਲਕੀ ਜਲਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਤਜਰਬਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਇਹ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ‘ਓਸਟੀਓਪਰੋਰੋਸਿਸ’ ਸਮਝ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਕ ਨਿਊਰੋਲੋਜੀਕਲ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪੈਰਾਂ ਦਾ ਕੰਬਣਾ, ਖਿਚਾਅ ਜਾਂ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ‘ਨਿਊਰੋਲੋਜੀਕਲ ਬਿਮਾਰੀ’ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਆਇਰਨ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਲਾਜ਼ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਨਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ‘ਪਾਰਕਿੰਸਨਜ਼’ ‘ਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਪਛਾਣ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਦਰਦ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਕਾਰਨ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਮਾਗ ਤੋਂ ਤਿਰੰਗਾ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਬੈਠਦੇ ਜਾਂ ਲੇਟਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਤਿਰੰਗਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਰਿਲੈਕਸ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਇਹ ਤਿਰੰਗਾ ਨਾ ਰੁਕਣ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਕੰਪਨ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਦਿਮਾਗ ‘ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ ਹਾਰਮੋਨ ‘ਡੋਪਾਮਾਈਨ’ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਲਗਾਤਾਰ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੂਟੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਨਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਟਪਕਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਕਿਡਨੀ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਡਿਲੀਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ‘ਚ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਇਰਨ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ।
ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਦਰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ: ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 40 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਣਾ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਗਠੀਏ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਵੀ ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਰੈਸਟਲੈੱਸ ਲੈੱਗ ਸਿੰਡਰੋਮ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਦਰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਬਣ, ਝਨਝਨਾਹਟ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨੀਂਦ ਵੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਉਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਘੁੰਮ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣਾ ਉਸਨੂੰ ਆਰਾਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਮਰੀਜ਼ ਅਣਜਾਣੇ ‘ਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪੈਰ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸੌਣ ਜਾਂ ਬੈਠਣ ਵੇਲੇ ਮੁਸੀਬਤ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਤੁਰਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਗਠੀਏ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ‘ਤੇ ਅਰਾਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਇਲਾਜ
- ਭੋਜਨ ‘ਚ ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅੰਡੇ, ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਮਿਲਕ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
- ਅਲਕੋਹਲ ਅਤੇ ਸਿਗਰੇਟ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੈਸਟਲੈੱਸ ਲੈੱਗ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਲਈ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਮਸਾਜ ਵੀ ਕਾਰਗਰ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।
- ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਲਓ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
- ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਹਾਰਮੋਨ ਲੈਵਲ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
