possible india should used taiwan counter china: ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੋਰਚਿਆਂ’ ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਹੇਠ ਖਿੱਚੇ ਗਏ ਬਲੂਪ੍ਰਿੰਟ ਵਿਚ ਜਾਪਾਨ ਵਿਚ ਕਵਾਡ ਮੀਟਿੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੰਬਰ 2020 ਵਿਚ ਆਯੋਜਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਮਲਾਬਾਰ ਅਭਿਆਸ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਇਕ ਕੜੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਰਤ-ਜਾਪਾਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਚੀਨ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵੀ ਨੇੜੇ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ।ਚੀਨ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਇਸ ਦਾ ਦੁਖਦਾਈ ਪੱਖ ਵੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੇ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਈ ਵਾਰ ਸਿੱਧੇ ਤਾਈਵਾਨ ਬਾਰੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇਹ ਕਰ ਕੇ ਕਿਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਲਕਾ ਆਚਾਰੀਆ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੀਆਂ. ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਇਵਾਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਚੀਨ ਤੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ ਆਈ ਟੀ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਨੇੜਤਾ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤਾਈਵਾਨ ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਜਾਂ ਇਸ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਹ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈ ਟੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੁਝ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀਮਤ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਵਨ ਚਾਈਨਾ ਨੀਤੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਅੱਗੇ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਹੁੱਡਡ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਚੀਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਲਕਾ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਧੇ ਵਪਾਰ ਜਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨਾ ਚੀਨ ਨੂੰ ਉਦਾਸ ਕਰਨ ਤੇ ਲੰਘ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤਾ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਇਹ ਸੰਤੁਲਿਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਤਾਈਵਾਨ ਇਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਦੂਸਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪਰਿਸ਼ਦ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਲਕਾ ਅਚਾਰੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਸਿੱਧੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ, ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਚੀਨ’ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ।ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਵਨ ਚਾਈਨਾ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਉਲਟਾਉਣ ਦਾ ਭਾਰਤ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਵਿਚ, ਬਲਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਇਸ ਨੀਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅੱਜ ਤਕ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
