ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੇ ਸਬੰਧਤ ਨਾਗਰਿਕਾਂ, ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ (ਯੂਐਲਬੀ) ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਿਹਤ ਸਲਾਹ ਜਾਰੀ ਕਰਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ‘ਗਰੀਬਾਂ’ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਨਾ ਹੋਣ। ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸੰਭਾਵਤ ਜੋਖਮ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ‘ਹਵਾਦਾਰ’ ਦਿਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਕਰੋ।
ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਸਾਂਝੀ ਕਾਲ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਖੰਨਾ, ਪਟਿਆਲਾ ਵਰਗੇ ਗੈਰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਹ ਜਿਹੜੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਬਲਕਿ ਲਗਭਗ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਖਰਾਬ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਨੀਲੀ ਆਕਾਸ਼ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸ਼ੁੱਧ ਹਵਾ ਦਿਵਸ ਲਈ ਇਹ ਆਨਲਾਈਨ ਮੁਹਿੰਮ 7 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੇ 132 ਗੈਰ-ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਾਲ 2021 ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ‘ਸਿਹਤਮੰਦ ਹਵਾ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਗ੍ਰਹਿ’ ਹੈ, ਜੋ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਸਿਹਤ ਪੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਇਹ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਲੀਨ ਏਅਰ ਐਕਸ਼ਨ ਪਲਾਨ (ਐਨਸੀਏਪੀ) ਦੇ ਅਧੀਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 9 ਗੈਰ-ਰੱਖ-ਰਖਾਵ/ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ। ਗੈਰ-ਰੱਖ-ਰਖਾਵ ਵਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਸੁਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਈਕੋਸਿੱਖ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਮੈਂਬਰ, ਪੰਜਾਬ ਕਲੀਨ ਏਅਰ ਕੁਲੈਕਟਿਵ-ਨਾਗਰਿਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨੈੱਟਵਰਕ, ਸਵੱਛ ਹਵਾ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮੁੱਚੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵਾਲੀ ਆਨਲਾਈਨ ਮੁਹਿੰਮ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਰਹਿਤ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਹਰੇਕ ਦਾ ਮੌਲਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਹੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਣ। ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਬੱਚੇ ਹੋਣ, ਨੌਜਵਾਨ ਹੋਣ ਜਾਂ ਬੁੱਢੇ, ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਟੀਚੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਸਥਿਤ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ.ਪ੍ਰਭਜੋਤ ਕੌਰ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਪੰਜਾਬ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 83 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਖੇਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਾਲਾ ਹਰਿਆ-ਭਰਿਆ ਸੂਬਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 6 ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ, ਇੱਕ ਦੀ ਹੋਈ ਮੌਤ
ਇਸ ਤੱਥ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮਈ 2021 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਏਕਿਯੂਆਈ 68-220 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਗਰੀਬ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਹ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ, ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖਰਾਬ AQI ਦੇ ਸੰਭਾਵਤ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਕੇਐੱਸ ਪੰਨੂ, ਸਾਬਕਾ ਆਈਏਐਸ ਅਤੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਐਨਐਚਏਆਈ ਪੰਜਾਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਲੁਧਿਆਣਾ 30 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਪਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀਐਨਜੀ ਦਾ ਸਾਫ਼ ਬਾਲਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਪਲਾਇਰ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਕੁਝ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਦਾਲਤੀ ਕੇਸਾਂ ਕਾਰਨ ਖੁੰਝ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਸੀਐਨਜੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਤੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਰਾਜ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਲੁਧਿਆਣਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਥ੍ਰੀ-ਵ੍ਹੀਲਰਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ : ਜਿੰਮੀਦਾਰ ਪਿਓ-ਪੁੱਤ ਨੇ ਗੇਟ ਬਣਾ ਕੇ Punjab ‘ਚ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ‘ਤਾ…
