How to get Jeevan Mukti : ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਦੇ ਚੱਕ (ਸ਼੍ਰੀ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ) ਵਿੱਚ ਸੰਗਤ ਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਦੂਰ–ਦੂਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਾਈ ਮਣਿਕਚੰਦ ਜੀ ਗੁਰੂ ਘਰ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਲੰਬੇ ਸਮਾਂ ਤੋਂ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਆਤਮਿਕ ਰਸਤੇ ਦੇ ਯਾਤਰੀ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗੁਰੂ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਆਤਮਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਪਾਕੇ ਪਰਤ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਉਹ ਇਸ ਵਾਰ ਆਰਣੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗੁਰੂ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪਧਾਰੇ। ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਮਣਿਕਚੰਦ ਜੀ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਪਾਰੋ ਜੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਜਿਗਿਆਸਵੱਸ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿਸਥ ਵਿੱਚ ਰਹਿਕੇ ਕਿਵੇਂ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਸਾਰੇ ਜਿਗਿਆਸੂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।
ਇਸ ‘ਤੇ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ- ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣਾ ਕਲਿਆਣ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਨ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਾਧਨਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਣਾਵਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਣ। ਕਰਤਾਰ ਦੀ ਹਰ ਰਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਰਹੀਏ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਵਿਚਲਿਤ ਨਾ ਹੋਈਏ। ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਮਾਇਆ ਦੇ ਬੰਧਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੈ: ਮਾਇਆ ਦਾ ਸਰੂਪ ਬਹੁਤ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੱਲ–ਅਚਲ ਸੰਪਤੀ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਰਿਸ਼ਤੇ–ਨਾਤੇ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਪਰਾਮ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇੱਕ ਢੰਗ ਹੈ। ਅਸੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨ ਕੇ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੰਜੋਗ ਹੀ ਸਮਝੀਏ। ਜਿਵੇਂ ਕਈ ਵਾਰ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਮਾਂ ਕਿਸ਼ਤੀ ਅਤੇ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕਠੇ ਬੈਠ ਕੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਯਾਤਰਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮੁਸਾਫਰ ਵਿਛੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੋਈ ਇਕ–ਦੂੱਜੇ ਵਲੋਂ ਲਗਾਵ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਪਰ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਆਪਣਾ ਸਫਰ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਛੜਣ ‘ਤੇ ਦੁਖੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਠੀਕ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਗ੍ਰਹਿਸਥ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਰਹੀਏ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨ ਦਾ ਬੰਧਨ ਨਾ ਬਣਾਈਏ, ਗ੍ਰਹਿਸਥ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵੀ ਕਰੀਏ, ਪਰ ਉਪਰਾਮ ਵੀ ਰਹੀਏ। ਇਸੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਲਿਆਣ ਹੈ।
