ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸੱਯਦ ਜਾਨੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫਕੀਰ ਦਾ ਭੇਸ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ। ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਚਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਥਾਂ-ਥਾਂ ਭਟਕਿਆ, ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੰਜ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੀ, ਰੱਬ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।
ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੱਲੋਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੇ ਸੇਵਾਦਾਰ ਖਵਾਜਾ ਰੋਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਖਵਾਜਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੱਬ ਦੀ ਭਾਲ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਖਵਾਜਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਉਸ ਦੇ ਦੁਆਰ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਨ।
ਖਵਾਜਾ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਜਾਨੀ ਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਗਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇਕ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਜਾਨੀ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ- ਪੈਸੇ, ਕੱਪੜੇ, ਆਦਿ, ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਚਾਹੋਗੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਪਰ ਪਰ ਜਾਨੀ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ “ਜਾਨੀ ਕੋ ਜਾਨਿ ਮਿਲੀ ਦਾਓ”।
ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਨੇ ਜਾਨੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਜੇ ਜਾਨੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਕਹੋ ਕਿ ਉਹ ਬਿਆਸ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਛਾਲ ਮਾਰੇ।” ਗੁਰੂ ਦੇ ਇਕ ਸਿੱਖ ਤੋਂ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਜਾਨੀ ਤੁਰੰਤ ਬਿਆਸ ਵੱਲ ਭੱਜਣ ਲੱਗਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਬਿਧੀ ਚੰਦ ਛੀਨਾ ਨੂੰ ਜਾਨੀ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦੀ ਸੈਦਪੁਰ ਯਾਤਰਾ- ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਮੰਜ਼ਰ ਦੇਖ ਭਾਈ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਦੇ ਮਨ ‘ਚ ਉੱਠੇ ਸਵਾਲ
ਵਾਪਸ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾਈ ਅਤੇ ਜਾਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਾਨੀ (ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ) ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਜੇ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਅਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।” ਜਾਨੀ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਜਾਨੀ ਸ਼ਾਹ ਵੀ ਸਥਿਤ ਹੈ।
