Air Force must : ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਬੀਐਸ ਧਨੋਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਈ ਮੋਰਚਿਆਂ ‘ਤੇ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਪਰ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਲੋਹਾ ਲੈਣ ਲਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣਨਾ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੋਣਾ ਪਏਗਾ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਮਿਲਟਰੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਫੈਸਟ -2020 (ਵਰਚੁਅਲ) ਵਿਖੇ, ਬੀਐਸ ਧਨੋਆ ਨੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਝਲਕ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ।
ਬੀਐਸ ਧਨੋਆ ਨੇ ਹੋਰ ਰੱਖਿਆ ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਚੀਨ ਦੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ, ਤਖਤਾ ਪਲਟਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ, ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਥਾਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ, ਸਕੁਐਡਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ, ਲੜਾਈ ਦਾ ਤਜਰਬਾ, ਏਅਰਬੇਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ। ਏਅਰ ਵਾਈਸ ਮਾਰਸ਼ਲ ਅਰਜੁਨ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਸਮੂਹ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਰਵਿੰਦਰ ਛਤਵਾਲ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮਾਹਰ ਡਾ: ਮਿੰਗ-ਸ਼ੀਹ ਸ਼ੇਨ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਏਅਰ ਵਾਈਸ ਮਾਰਸ਼ਲ ਅਰਜੁਨ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ’ ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ। ਉਸਨੇ ਹਵਾਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ, ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਸਮੂਹ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਰਵਿੰਦਰ ਛਤਵਾਲ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਨਵੀਨਤਮ ਤਕਨੀਕਾਂ, ਹਵਾਈ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਡਰੋਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ, ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਡ੍ਰੋਨ ਅਤੇ ਯੂਏਵੀਜ਼ ਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਵਿਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਡਾ. ਸ਼ੇਨ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੰਬ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤੋਪਖਾਨੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਦੀ ਹਵਾਈ ਸ਼ਕਤੀ, ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਦੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਰਣਨੀਤੀਆਂ, ਡਰੋਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ, ਸਾਈਬਰ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।
