Farmers are producing : ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੋਦਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨਾਜ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਸ ‘ਚ ਦਵਾਈਆਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਿਵਲ ਸਪਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਗੋਦਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਅਨਾਜ ’ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦਾਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਮ ਲੋਕ ਇਸ ਦਵਾਈਯੁਕਤ ਅਨਾਜ ਨੂੰ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਹਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਕੰਬੋਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਬਣਾਈ ਗਈ ਅਨੁਮਾਨ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਾਲ 2020-21 ਦੀ ਖੁਰਾਕ, ਸਿਵਲ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਗੋਦਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਪੰਪ ਅਤੇ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਦਾਣੇ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰੇ ਲਗਾਏ ਜਾਣ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਦਨ ‘ਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਸੋਨੇ ਵਰਗੀ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੋਕ ਦਵਾਈ ਵਾਲੀਆਂ ਕਣਕ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਵਿਭਾਗੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜ ਦੇ ਗੋਦਾਮਾਂ ਵਿਚ 70 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਖੁੱਲੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਦਾਣਾ ਸੱਤ ਤੋਂ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤਕ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਅਨਾਜ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਪੰਪਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਅਨਾਜ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਛਿੜਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ, ਦਵਾਈ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਣੇ ਵਿਚ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਝੋਨੇ ਨੂੰ ਐਫ.ਸੀ.ਆਈ. ਵਿਚ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਪੈਸੇ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਵਿਚ ਮਿਲਾਵਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਝੋਨਾ ਵਿਕਾਊ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਸਥਿਤੀ ਕਣਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਜੇ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਣਕ ਆਮ ਲੋਕ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਕਣਕ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਚਾਰੇ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਵੀ ਆਖਰਕਾਰ ਆਮ ਲੋਕ ਹੀ ਪੀਣਗੇ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਗੁਦਾਮਾਂ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਪੰਪ ਅਤੇ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ, ਅਨੁਮਾਨ ਕਮੇਟੀ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੁਦਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਭਾਗੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਲ 2017 ਤੋਂ ਅਨਾਜ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਐਫਸੀਆਈ ਨੂੰ ਅਨਾਜ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਨਿਪਟਾਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਝੋਨੇ ਨੂੰ 100% ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੀ 8.70 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਕਣਕ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੀ ਐਫਸੀਆਈ ਵਿਚ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕਣਕ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਨਹੀਂ ਤਬਦੀਲ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੋਦਾਮਾਂ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
