Gurdwara Sant Mandal : ਗੁਰੁਦਵਾਰਾ ਸੰਤ ਮੰਡਲ ਅੰਗੀਠਾ ਸਾਹਿਬ, ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਸੈਕਟਰ-62 ‘ਚ ਜਿਲ੍ਹਾ ਐੱਸ. ਏ. ਐੱਸ. (ਪੰਜਾਬ) ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅੰਬ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ – ਭਾਈ ਕੁਰਮ ਜੀ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਰਾਇ ਜੀ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਅਤੇ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਜੋ ਕਿ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੇ ਇਥੇ ਕਾਫੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤਪ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਅਤੇ ਰੂਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਇੱਥੇ ਸੰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਯਾਦਗਾਰ ਅਤੇ ਭਾਈ ਕੁਰਮ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇਥੇ ਤਿੰਨ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਬਣਾਏ। ਉਹ ਹਨ। ਇੱਟਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅੰਬ ਸਾਹਿਬ। ਅੰਬਾਲਾ ਵਿਖੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਉਲੀ ਸਾਹਿਬ ਢਕੋਲੀ। ਅੰਗੀਠਾ ਸਾਹਿਬ : ਇਥੇ ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕਮਰਾ ਬਣਾਇਆ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਅੱਜ ਇਥੇ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਬਾਬਾ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ’ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅੰਗੀਠਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਬਾਬਾ ਜੀ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਬਰਸੀ ‘ਤੇ ਕੀਰਤਨ ਅਤੇ ਜਲੇਬੀਆਂ ਦਾ ਲੰਗਰ ਇਥੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ‘ਤੇ ਹਰੇ ਭਰੇ ਬਾਗ ਅਤੇ ਖੂਬਸੂਰਤ ਬੂਟੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਚਾਰੋਂ ਪਾਸਿਓਂ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਤਖ਼ਤੇ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਚਿੱਟੀਆਂ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਟਾਇਲਾਂ ਨਾਲ ਢਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੱਚਮੁੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਬਾਲਕੋਨੀਜ਼ ਹਰ ਮੰਜ਼ਿਲ ‘ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੰਜ ਮਿਲਕੀ ਚਿੱਟਾ ਸਕਾਈ ਸਾਕਟਿੰਗ ‘ਸਮਾਧਾਂ (ਕਬਰਾਂ) ਜੋ ਕਿ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਛੱਤ ਦਾ ਤਾਜ ਧਾਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਮਾਰਕ ਦੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਚਮਕਦਾਰ ਤਾਰਾਂ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਤਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਚਮਕਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੇ ਡੱਬੇ ਵਾਂਗ ਚਮਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਥਾਨ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਥਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
