Level of pollution in Chandigarh : ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਰਾਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਨਿਰੰਤਰ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਹਰ ਸਾਲ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਹੁਣ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਦੇ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਚੌਕਾਂ ਜਾਂ ਰਾਊਂਡਅਬਾਊਟ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਚੌਕ ’ਤੇ ਪਾਲਿਊਸ਼ਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗਾ ਉਥੋਂ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨੂੰ ਦੂਸਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ਡਾਇਵਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਏਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਉਸ ਏਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਵੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰੇਗਾ। ਜੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਏਰੀਆ ਤੋਂ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਰਸਤੇ ਡਾਇਵਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਏਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਪੁਲਿਸ ਡਾਇਵਰਸਨ ਰੂਟ ਤਿਆਰ ਕਰੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕ ਖ਼ੁਦ ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਪਾਲਿਊਸ਼ਨ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ।। ਬਾਕੀ ਪੰਜ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਦੋ ਨਵੇਂ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਪਾਲਿਊਸ਼ਨ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸੈਕਟਰ-26 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੇਤਰ ਫੇਜ਼ -1 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਗ੍ਹਾ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਚੁਕੀ ਹੈ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਹੋਣ ਲੱਗੇਗਾ।
ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਐਤਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦਾ ਏਅਰ ਕੁਆਲਟੀ ਇੰਡੈਕਸ 101, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ 112 ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ 100 ਅੰਕ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਏਕਿਯੂ ਪੱਧਰ 16 ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ. ਜੋ ਹੁਣ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਇਸ ਦੇ 200 ਦੇ ਪਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 11 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੰਡ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਇਸ ਤਹਿਤ 10 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਫੰਡ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਛੇ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਨੂੰ ਛੇ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਵੀਪਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਖਰੀਦੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਮੈਨਪਾਵਰ ਆਦਿ ਵੀ ਵਧਾਈ ਗਈ। ਬਾਕੀ ਚਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।