ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾਮਾ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਮਐਸ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ‘ਚ 98 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਮਨਕੋਮਬੁ ਸੰਬਾਸੀਵਨ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ ਦੇ ਤੰਜਾਵੁਰ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 1925 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨਿਕ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਅਤੇ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਉੱਚ-ਉਪਜ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਘੱਟ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਸਕਣ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੌਲ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਅਤੇ 1979 ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
1949 ਵਿੱਚ, ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੇ ਆਲੂ, ਕਣਕ, ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਜੂਟ ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਿਆਨਕ ਅਕਾਲ ਦੀ ਕਗਾਰ ‘ਤੇ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਨਾਜ ਦੀ ਕਮੀ ਸੀ। ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੇ ਨੌਰਮਨ ਬੋਰਲੌਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਣਕ ਦੀ ਇੱਕ ਉੱਚ ਉਪਜ ਵਾਲੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਜ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ 1960 ਅਤੇ 70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਸੀ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਅਤੇ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਸਮੇਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕਣਕ ਅਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ‘ਹਰੇ ਇਨਕਲਾਬ’ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਹੋਈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :371 ਦਿਨ ਮਗਰੋਂ ਪੁਲਾੜ ‘ਤੋਂ ਪਰਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਐਸਟਰੋਨਾਟ, ਤੋੜਿਆ ਸਪੇਸ ‘ਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਰਿਕਾਰਡ
ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੂੰ 1987 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਅਤੇ ਚਾਵਲ ਦੀਆਂ ਉੱਚ-ਉਪਜ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਭੋਜਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੂੰ 1971 ਵਿੱਚ ਰੈਮਨ ਮੈਗਸੇਸੇ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ 1986 ਵਿੱਚ ਅਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਗਿਆਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੁਆਰਾ ਆਰਥਿਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।
PM ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਐਮਐਸ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ‘ਤੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਕੰਮ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਯੋਗਦਾਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਡਾ. ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨਵੀਨਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਵਰਹਾਊਸ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇਖਣ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਮਿਸਾਲੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -: