aiims corona covaxin human trials: ਦਿੱਲੀ ਏਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕੇ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਲਈ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਅਯੋਗ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਏਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕੇ ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟ੍ਰਾਇਲ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਏਮਜ਼ ਨੇ ਲੱਗਭਗ 80 ਵਾਲੰਟੀਅਰਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ 16 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਇਲ ਲਈ ਢੁੱਕਵਾਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਏਮਜ਼ ਵਿੱਚ 100 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਸ਼ਾਟ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਨੇੜਿਓ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾਏਗੀ। ਇਸ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ 18 ਤੋਂ 55 ਸਾਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ, ਗੁਰਦੇ, ਜਿਗਰ ਜਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਬੇਕਾਬੂ ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਵੀ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਦਾ ਜਿਗਰ, ਗੁਰਦੇ, ਕੋਰੋਨਾ ਅਤੇ ਰੈਪਿਡ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਟ੍ਰਾਇਲ ‘ਚ ਲੱਗੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਦਰ (ਅਨਫਿੱਟ ਲੋਕ) ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਲੋਕ ਟ੍ਰਾਇਲ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹਨ। ਲੱਗਭਗ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਾਲੰਟੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੱਭੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਿਗਰ ਜਾਂ ਗੁਰਦੇ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਠੀਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ, ਏਮਜ਼ ਨੂੰ 3500 ਬਿਨੈ ਪੱਤਰ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ‘ਤੇ ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿੱਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ 24 ਤਰੀਕ ਨੂੰ, 30 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਰਾਹੀਂ 0.5 ਐਮ.ਐਲ. ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦਾ ਇੱਕ ਹਫਤਾ ਬਿਤਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੱਕ ਇਸ ‘ਤੇ ਨੇੜਿਓ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾਣੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਹੀ ਟੀਕੇ ਦੀ ਅਗਲੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਏਗੀ।