Rajnath Singh says in Lok Sabha: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅੱਜ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਂਤੀ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਗੱਲਬਾਤ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰੇਗੀ। ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਹਰ ਵਾਰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਅਸਫਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹਨ। ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸੰਘਰਸ਼ ‘ਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਹਰ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਖੜੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 15 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਅਸਫਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਬਲੀਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਅਸੀਂ ਚੀਨੀ ਦੇ ਇਸ ਯਤਨ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਐਲਏਸੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਚੀਨ ਨੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ lac ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ, ਗੋਗਰਾ, ਕੌਂਗਕਾ ਲਾ, ਪੈਨਗੋਂਗ ਝੀਲ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਕੰਢੇ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਿੰਦੂ ਹਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਨੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਤੈਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦਾ ਹੋਂਸਲਾ ਬੁਲੰਦ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਲੱਦਾਖ ਗਏ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਾਡੇ ਬਹਾਦਰ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਵੀ ਲੱਦਾਖ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਇਕਾਈ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ। ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਸਦਨ ਲੱਦਾਖ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਲੱਗਭਗ 38,000 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜ਼ਮੀਨ’ ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਹੋਏ ਅਣ-ਅਧਿਕਾਰਤ ਕਬਜ਼ੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 1963 ‘ਚ ਇੱਕ ਅਖੌਤੀ ਸੀਮਾ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੀਓਕੇ ਦੀ 5180 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਆਮ ਵਿਲੱਖਣ ਐਲ.ਏ.ਸੀ. ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਐਲ.ਏ.ਸੀ. ਬਾਰੇ ਵੱਖਰੀ ਧਾਰਨਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਰਾਜਨਾਥ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਵੇਈ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੀਨੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਵੈਂਗ ਯੀ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ‘ਚ ਡੈੱਡਲਾਕ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ‘ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਪੰਜ-ਪੁਆਇੰਟ ਯੋਜਨਾ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (ਐਲ.ਏ.ਸੀ.) ‘ਤੇ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ‘ਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਹਰਕਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
