happy birthday sourav ganguly: ਕੋਲਕਾਤਾ: ਕ੍ਰਿਕਟ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ‘ਦਾਦਾ’ ਅਤੇ ‘ਬੰਗਾਲ ਦਾ ਟਾਈਗਰ’ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਅੱਜ ਆਪਣਾ 48 ਵਾਂ ਜਨਮਦਿਨ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਾ ਜਨਮ 08 ਜੁਲਾਈ 1972 ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸੌਰਵ ਦੇ ਪਿਤਾ ਚੰਦੀਦਾਸ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਨ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਮਹਾਰਾਜਾ’ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸਨੇਹਸ਼ੀਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਸਨੇਹਸ਼ੀਸ਼ ਬੰਗਾਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖੇਤਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਦਾਦਾ ਨੂੰ 1989 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਡੈਬਿਊ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਘਰੇਲੂ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਚੰਗੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦਾਦਾ ਨੂੰ 1992 ‘ਚ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਨਡੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਮੈਚ ‘ਚ ਛੇਵੇਂ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਾਦਾ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਦੌੜਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਪੈਵੇਲੀਅਨ ਪਰਤ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਈਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਗਾਂਗੁਲੀ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਡਰਿੰਕ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਉਹ ਬਹੁਤ “ਹੰਕਾਰੀ” ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਵਨਡੇ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਾਦਾ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫਾਰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਦਾਦਾ ਨੇ 1994–95 ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ ਅਤੇ 1995 ਦੀ ਦਲੀਪ ਟਰਾਫੀ ‘ਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1996 ‘ਚ ਦਾਦਾ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਡੈਬਿਊ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਦਾਦਾ ਨੇ ਲਾਰਡਜ਼ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ 131 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਾਰੀ ਖੇਡੀ। ਆਪਣੇ ਅਗਲੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਸੈਂਕੜਾ ਜੜਿਆ ਅਤੇ ਟੀਮ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਪੱਕੀ ਕਰ ਲਈ। 1996 ਅਤੇ 2000 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਦਾਦਾ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਵਨਡੇ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਏ ਸੀ। ਸੰਨ 2000 ‘ਚ ਜਦੋਂ ਮਹਾਨ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਨੇ ਕਪਤਾਨੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ, ਤਾਂ ਦਾਦਾ ਨੂੰ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਕਪਤਾਨ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ ਜਿਸ ਨੇ ਹਰ ਹਾਲ ‘ਚ ਜਿੱਤਣਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਕਪਤਾਨੀ ‘ਚ ਦਾਦਾ ਨੇ ਯੁਵਰਾਜ ਸਿੰਘ, ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ, ਮੁਹੰਮਦ ਕੈਫ, ਵਰਿੰਦਰ ਸਹਿਵਾਗ ਅਤੇ ਜ਼ਹੀਰ ਖਾਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਖਿਡਾਰੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਲਿਖਿਆ। ਕੌਣ 2002 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਖਿਲਾਫ ਨੈਟਵੈਸਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਅੰਤਮ ਮੈਚ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲਾਰਡਜ਼ ਦੀ ਬਾਲਕੋਨੀ ‘ਚ ਟੀ-ਸ਼ਰਟ ਲਹਿਰਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਉਸੇ ਦਿਨ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹੈ।
ਕਪਤਾਨ ਬਣਨ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਅਤੇ ਵਰਲਡ ਕੱਪ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਨੇ ਬੱਲੇ ਨਾਲ ਟੀਮ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ‘ਚ ਜਿੱਤ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ 11 ਟੈਸਟ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਟੀਮ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਹਿਵਾਗ ਨੂੰ ਟੀਮ ‘ਚ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਖੁਦ ਓਪਨ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅੱਜ ਵੀ ਦਾਦਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿਜ਼ਡਨ ਦੇ ਸਰਬੋਤਮ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ‘ਚ ਛੇਵੇਂ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਦਾਦਾ ਨੂੰ 2008 ਵਿੱਚ ਕਪਤਾਨੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਇਸ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਸੀ।
ਕੁੱਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਦਾਦਾ ਦੇ ਸਾਢੇ 18 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 38 ਸੈਂਕੜੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਕ੍ਰਿਕਟ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਬੰਗਾਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ ਸਨ। ਇਥੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 23 ਅਕਤੂਬਰ, 2019 ਨੂੰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ। ਇਸ ਵਾਰ ਦਾਦਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦਾ ‘ਬੌਸ’ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਮੁਖੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਾਬਕਾ ਖਿਡਾਰੀ ਦਾਦਾ ਨੂੰ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।