Saudi Aramco suspends: ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਾਮਕੋ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ 10 ਅਰਬ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 75 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ) ਦੀ ਇੱਕ ਡੀਲ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਡੀਲ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਰਾਮਕੋ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਰਿਫਾਇਨਿੰਗ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋ ਕੈਮੀਕਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਚੀਨ ਲਈ ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਖਬਰ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਤੇਲ ਕਾਫ਼ੀ ਸਸਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਅਰਾਮਕੋ ਨੇ ਇਸ ਸੌਦੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਗਤੀ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਕੇਸ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਲਗਾਮ ਲਗਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਹਾਲੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਕੋਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਕੀਟ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਇਕੋ ਜਿਹੀ ਹੈ। ਮੰਗ ਅਤੇ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਰਾਮਕੋ ਇਸ ਵੇਲੇ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ 75 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਸਾਊਦੀ ਕਿੰਗਡਮ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਵੇਲੇ ਵਡੀ ਕੈਸ਼ ਕਿੱਲਤ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਰਾਮਕੋ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਨਾਲ 44 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਸੌਦੇ ‘ਤੇ ਹੈ। ਅਰਾਮਕੋ ਨੇ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਰਤਨਾਗਿਰੀ ਮੈਗਾ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਵਿੱਚ 44 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਤੇਲ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਘੱਟ ਰਹੀ ਕੀਮਤ ਅਤੇ ਮੰਗ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਅਰਾਮਕੋ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਇਸ ਸੌਦੇ ‘ਤੇ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟੇਗੀ।
