Kisan Andolan bridges distances : ਦਿੱਲੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਇਕ ਪਾਸੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦਸੰਬਰ ਦੀਆਂ ਠੰਡੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਫੁੱਟਪਾਥਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ’ਤੇ ਖੁੱਲੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਸੌਂ ਕੇ ਬੀਤ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵੀ ਖੂਬ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰਾਂ, ਵਕੀਲਾਂ, ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ, ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਆਦਿ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਹਿਸਾਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਿਸਾਨ ਸੰਧਾ ਰਾਮ (92) 4 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਇਸ ਉਮੀਦ ‘ਤੇ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੋਨੀਪਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਗਾਂਧੀਕੁਦਲ ਦਾ ਪਹਿਲਵਾਨ ਅਨਮੋਲ ਰਾਣਾ ਵੀ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲੀ ਦੇ 7 ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਉਂ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿਣ, ਉਹ ਇਥੇ ਬਿਸਲੇਰੀ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕੈਂਟਰ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਹਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਵਕੀਲ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਬੈਨਰ ਟੰਗ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਸਿੰਘੂ ਬਾਰਡਰ ’ਤੇ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕੀਤਾ।
ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੂਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦਿੱਤਾ: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਕਿ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿਚ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਅਤੇ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂਹਰਸਹਾਏ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਰਣਜੀਤਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸ਼ਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਚਾਚੇ ਤਾਇਆ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ। ਕਰੀਬ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮਾਮੂਲੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਖਟਾਸ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈ। ਹੁਣ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲ ਕੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਮਿਲ ਕੇ ਭੋਜਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਦੇ ਹਨ। ਮੁਕਤਸਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਭੁੱਟੀਵਾਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਕਰਨ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਚਾਚੇ ਨਾਲ ਕਰੀਬ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੋਲਚਾਲ ਬੰਦ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਚੇ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ ਕਿ ਪੁੱਤਰ, ਖੇਤ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਲਵਾਂਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਕੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਭਾਵੁਕ ਹੋ ਕੇ ਕਿਹਾ ਜਦੋਂ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਚਾਚੇ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੰਝੂ ਆ ਗਏ।