Breathing Exercise: ਬਦਲੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਹ ਲੈਣ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਣ ਨਾਲ ਅਸਥਮਾ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਰੀਥਿੰਗ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਕਰਨਾ ਬੈਸਟ ਆਪਸ਼ਨ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਜ 4 ਬਰੀਥਿੰਗ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਕੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ‘ਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਚਪੇਟ ‘ਚ ਆਉਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਰਹੇਗਾ।
ਅਨੂਲੋਮ-ਵਿਲੋਮ ਪ੍ਰਣਾਯਾਮ
- ਇਸ ਆਸਣ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਖੁੱਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਮੈਟ ਵਿਛਾ ਕੇ ਗੋਡਿਆਂ ਦੇ ਬਲ ਅਤੇ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਕਰਕੇ ਬੈਠੋ।
- ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ।
- ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰੋ।
- ਹੁਣ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਸੱਜੇ ਨੱਕ ‘ਤੇ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਉਸਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ।
- ਖੱਬੇ ਨੱਕ ਤੋਂ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ 1 ਤੋਂ 4 ਤੱਕ ਗਿਣਤੀ ਕਰੋ।
- ਹੁਣ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੀ ਅਨਾਮਿਕਾ ਫਿੰਗਰ ਯਾਨਿ ਰਿੰਗ ਫਿੰਗਰ ਨਾਲ ਖੱਬੀ ਨੱਕ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ 2 ਤੱਕ ਗਿਣਤੀ ਕਰੋ।
- ਇਸ ਅਵਸਥਾ ‘ਚ ਰਹੋ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵੇਂ ਨਸਾਂ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਾਹ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਹੀ ਰੱਖੋ।
- ਫਿਰ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਰੱਖਦਿਆਂ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਸਾਹ ਲਓ।
- ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਓ।
- 5 ਮਿੰਟ ਲਈ ਅਨੂਲੋਮ-ਐਂਟਨਾਮ ਪ੍ਰਣਾਯਾਮ ਕਰੋ।
- ਧਿਆਨ ਦਿਓ- ਇਸ ਆਸਣ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਸਾਹ ‘ਤੇ ਚੰਗੀ ਪਕੜ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ।
ਫ਼ਾਇਦਾ
- ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਬੂਸਟ ਹੋਣ ਨਾਲ ਮੌਸਮੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਰਹੇਗਾ।
- ਦਿਮਾਗ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਨਾਲ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਤੇਜ਼ ਹੋਵੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਘਟਾਉਣ ‘ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੇਗੀ।
- ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ।
- ਦਿਲ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਕੰਟਰੋਲ ਰਹੇਗਾ।
- ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ।
ਪਰਸਡ ਲਿਪ ਬਰੀਥਿੰਗ
- ਪਰਸਡ ਲਿਪ ਬਰੀਥਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਮੈਟ ਵਿਛਾਕੇ ਬੈਠ ਜਾਓ।
- ਫਿਰ ਨੱਕ ਤੋਂ ਗਹਿਰੀ ਸਾਹ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਨਾਲ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਛੱਡੋ।
- ਸਾਹ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਦੇ ਸਮੇਂ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸੁੰਗੜ ਕੇ ਰੱਖੋ।
- ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਦੁਹਰਾਓ।
- ਦਿਮਾਗ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਕੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ‘ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੇਗੀ।
ਫ਼ਾਇਦਾ
- ਇਸ ਨਾਲ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ‘ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
- ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਕਸੀਜਨ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਟੀ ਮਿਲੇਗੀ।
- ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਬੂਸਟ ਹੋ ਕੇ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਰਹੇਗਾ।
ਰਿਲੈਕਸ ਡੀਪ ਬਰੀਥਿੰਗ
- ਇਸ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤ ਕਮਰੇ ‘ਚ ਫਰਸ਼ ਤੇ ਬੈਠ ਜਾਂ ਲੇਟ ਜਾਓ।
- ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਗੋਦ ‘ਚ ਰੱਖਕੇ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਲਓ।
- ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖੋ।
- ਪਹਿਲੇ 4 ਮਿੰਟ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਹ ਲਓ।
- ਫਿਰ 1 ਤੋਂ 4 ਤੱਕ ਗਿਣਦੇ ਹੋਏ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਸਾਹ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਖਿੱਚੋ।
- ਬਾਅਦ ‘ਚ 1 ਤੋਂ 6 ਤੱਕ ਗਿਣਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਹ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ।
- ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ 10 ਮਿੰਟ ਲਈ ਦੁਹਰਾਓ।
ਫ਼ਾਇਦਾ
- ਦਿਮਾਗ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋਣਗੀਆਂ।
- ਦਿਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹੇਗਾ।
- ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵੱਧਣ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਰਹੇਗਾ।
- ਫੇਫੜੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬੈਲੀ ਬਰੀਥਿੰਗ
- ਇਹ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਰਸੀ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਬੈਠੋ।
- ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਰੱਖੋ।
- ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ ਕਿਸੀ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਈ ਵਿਚਾਰ ਨਾ ਆਉਣ ਦਿਓ।
- ਹੁਣ ਹੱਥ ਨੂੰ ਪੇਟ ‘ਤੇ ਰੱਖਕੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਬੈਲੀ ਬਟਨ ਯਾਨਿ ਧੁੰਨੀ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ।
- ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਸਾਹ ਲੈ ਕੇ ਪੇਟ ਨੂੰ ਫਿਲਾਓ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਕਰੋ।
ਫ਼ਾਇਦਾ
- ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦੂਰ ਹੋਣਗੀਆਂ।
- ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਕੇ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ।
- ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਚਪੇਟ ‘ਚ ਆਉਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਭਾਰ ਕੰਟਰੋਲ ਰਹੇਗਾ।
- ਦਿਮਾਗ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਨਾਲ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਵਧੇਗੀ।
