Crackers health care tips: ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੌਣਕ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਉਣ ‘ਚ ਬਿਜ਼ੀ ਲੋਕ ਇਹ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਟਾਕੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਲਕਿ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਸਕਿਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਹ ਲੀਵਰ ਅਤੇ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ, ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਸਕਿਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ: ਪਟਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ ਧੂੰਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਇਰੀਟੇਸ਼ਨ, ਜਲਣ, ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ, ਖੁਜਲੀ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਜੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਸਪਾਰਕ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਚਲੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤੋ।
- ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਐਨਕਾਂ ਲਗਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ ਧੂੰਆਂ ਜਾਂ ਚੰਗਿਆੜੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕੇ।
- ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਧੋਵੋ ਕਿਉਂਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪਟਾਖਿਆਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਫੈਲਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।
- ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਧੋਣ ਲਈ ਸਿਰਫ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਅਤੇ ਖੁਜਲੀ ਜਾਂ ਜਲਣ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਲਣ ਜਾਂ ਰਗੜਨ ਤੋਂ ਬਚੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਾਂਟੈਕਟ ਲੈਂਸ ਪਹਿਨਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿਓ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੋਂਦੇ ਸਮੇਂ ਆਈ ਡ੍ਰੌਪ ਪਾਓ। ਅੱਧ ਵਿਚ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਦਰਦ, ਲਾਲੀ ਜਾਂ ਖੁਜਲੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਆਈ ਡ੍ਰੌਪ ਪਾਓ।
- ਜੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਇਰੀਟੇਸ਼ਨ ਜਾਂ ਚੰਗਿਆੜੀ ਚਲੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋ ਲਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਾਓ।
ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਸਕਿਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਜਿੱਥੇ ਪਟਾਖਿਆਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਉਥੇ ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਸਕਿਨ ‘ਚ ਖੁਸ਼ਕੀ, ਪਿੰਪਲਸ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਕਿਨ ਸੈਂਸੀਟਿਵ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ…
- ਪੂਰੇ ਕਪੜੇ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਓ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ‘ਤੇ ਮਾਸਕ ਜ਼ਰੂਰ ਪਾਓ।
- ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਧੂਲ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਕਿਨ ‘ਤੇ ਐਂਟੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਸੀਰਮ ਲਗਾਓ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਐਕਸਫੋਲੀਏਟ ਅਤੇ ਕਲੀਜਿੰਗ ਕਰਨੀ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਰੀ ਧੂੜ-ਮਿੱਟੀ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇ।
- ਦਿਨਭਰ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 8-9 ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਸਕਿਨ ਦੋਵੇਂ ਹਾਈਡਰੇਟ ਰਹਿਣ।
- ਐਂਟੀ ਆਕਸੀਡੈਂਟਸ, ਵਿਟਾਮਿਨ-ਸੀ ਅਤੇ ਈ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ।
- ਬੁੱਲ੍ਹ ਡ੍ਰਾਈ ਨਾ ਹੋਣ ਇਸ ਲਈ ਲਿਪ ਬਾਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿਚ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲਗਾਓ।
- ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਨਾਰੀਅਲ, ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਇਸ ਨੂੰ ਧੋ ਲਓ।
- ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸਕਾਰਫ ਜਾਂ ਟੋਪੀ ਨਾਲ ਢੱਕੋ।
- ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਡਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਨੁਕਸਾਨ: ਪਟਾਖਿਆਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਸ਼ੋਰ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪਟਾਖਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਨ ਵਿਚ ਹਲਕਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ੋਰ ਅਤੇ ਝਰਨਾਹਟ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤੇਜ਼ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲੇ ਪਟਾਕੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੋਲ਼ਾ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- Ear ਪਲੱਗ ਲਗਾਕੇ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਓ ਜਾਂ ਈਅਰ ਮਫਸ (Ear muffs) ਲਗਾਓ।
- ਜੇ ਕੰਨ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।
- ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖੋ।
- ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਣ ਦਿਓ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਪਾਓ।
- ਜੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹੱਥ-ਪੈਰ ਸੜ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਪਾਓ। ਜੇਕਰ ਜ਼ਖ਼ਮ ਛੋਟਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਦਾ ਤੇਲ, ਨਿੰਮ ਦਾ ਤੇਲ, ਐਲੋਵੇਰਾ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਲਗਾਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਰਾਮ ਮਿਲੇਗਾ। ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਚੈੱਕ ਕਰਵਾਓ।
