coronavirus vaccine: ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ਼ੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ ਦਾ ਟੀਕਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਿੱਛਲੇ ਕਈ ਖੋਜ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ‘ਬੋਹਰੂਪੀਆ’ ਕਿਹਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰੂਪ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 24 ਰੂਪਾਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰੂਪ ਬਦਲਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਟੀਕਾ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਦਰ ਹੌਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਅਸਾਨ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੌਨ ਹਾਪਕਿਨਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਦਰ ਹੌਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਲਈ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 20 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਜੌਨ ਹਾਪਕਿਨਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਰਨਾ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਥਿਆਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੁਣ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਹਿਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਖੁਰਾਕ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੰਕਰਮਣ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗੀ। ਜੌਨ ਹਾਪਕਿਨਜ਼ ਅਪਲਾਈਡ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਲੈਬ ਦੇ ਅਣੂ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਪੀਟਰ ਥਿਲਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿੱਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ।
ਡਾ: ਪੀਟਰ ਥੀਲੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਹੁਣ ਲੱਗਭਗ ਸਥਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਸਮਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਆਰ ਐਨ ਏ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਪੀਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਵਰਗੀ ਸੀ ਜੋ ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ‘ਚ ਇਸ ਲਾਗ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਟੀਕਾ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫੈਲ ਰਹੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ‘ਤੇ ਵੀ ਕਾਰਗਰ ਸਿੱਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਆਮ ਜਨਤਕ ਜੀਵਨ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਥਿਤੀ ਆਮ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਬਾਇਓਮੈਡੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਮਾਹਿਰਾਂ ਡਾ. ਵਿੰਸਟਨ ਟਿੰਪ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਟੀਕੇ ਤੋਂ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਿਸ ਆਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤਿਆਰ ਟੀਕੇ ਦੇ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਡਾ. ਵਿੰਸਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਖੋਜ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਟੀਕਾ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਿੱਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕੇ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰੋ. ਕੇ. ਵਿਜੇ ਰਾਘਵਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟੀਕਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਜੁਟੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 30 ਸਮੂਹ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜੋ ਟੀਕੇ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਏ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਡਾ: ਹਰਸ਼ਵਰਧਨ ਅਨੁਸਾਰ 14 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਟੀਕੇ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕਾ ਲਈ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਪਨਾਸੀਆ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੇ ਅਮੈਰੀਕਨ ਅਰਲੀ ਸਟੇਜ ਲਾਈਫ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਕੰਪਨੀ ਰਿਫਾਨਾ ਨਾਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਅਤੇ ਸੀਰਮ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਉਮੀਦਾਂ ਹਨ।