india china disengage: ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (ਐਲ.ਏ.ਸੀ.) ‘ਤੇ ਘੱਟ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲਾ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਵਾਪਿਸ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਹਫਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕ ਪੱਧਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਸੈਨਿਕ ਪੱਧਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਿਆ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਮਿਲਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ 14, 15 ਅਤੇ ਗੈਲਵਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬਸੰਤ ਖੇਤਰ ਵਿਖੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨੀ ਸੈਨਾ ਗੈਲਵਨ ਵੈਲੀ, ਪੀਪੀ -15 ਅਤੇ ਹੌਟ ਸਪਰਿੰਗ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 2 ਤੋਂ ਢਾਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਲੈ ਆਈ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਟਾਲੀਅਨ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਹਾਟਲਾਈਨ ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੈਨਿਕ ਟੀਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੁਸੂਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਚੀਨੀ ਪੱਖ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਹੁਆ ਚੂਨਿੰਗ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਆਪਸੀ ਵਿਵਾਦ ਸੁਲਝਾਉਣਗੇ। ਚੁਨਿੰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, 6 ਜੂਨ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸੀਮਾ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਹੋਏ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕ ਪੱਧਰ ਰਾਹੀਂ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।
ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਹੁਆ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਹਿਮਤੀ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਆਪਸੀ ਮਤਭੇਦ ਨੂੰ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਦੋ-ਪੱਖੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸਥਿਰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਧੀਨ ਹੈ। ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਰਾਹੀਂ ਅਜਿਹੇ ਮਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਇੱਛਾ ਹੈ।
