Marriage of first cousin : ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਚਚੇਰੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਆਹ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਕੇ ਭਰਾ ਹਨ। ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਵਿਰੁੱਧ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਗਾਊਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਲਈ ਅਪੀਲ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਕੀਤੀ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 21 ਸਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਖੰਨਾ ਸ਼ਹਿਰ -2 ਵਿਖੇ ਅਗਵਾ ਤੇ ਨਾਬਾਲਿਗ ਲੜਕੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਕਸ਼ਨ ਤਹਿਤ ਦਰਜ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਅਗਾਊਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਉਸ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਜਸਟਿਸ ਸਾਂਗਵਾਨ ਦੇ ਬੈਂਚ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ਨੇ ਲੜਕੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਨ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਅਪਰਾਧਕ ਰਿੱਟ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵੀ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਨੋਟਿਸ ਲੈਂਦਿਆਂ ਜਸਟਿਸ ਸਾਂਗਵਾਨ ਨੇ ਅਪਰਾਧਕ ਰਿੱਟ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਫਾਈਲ ਤਲਬ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲੜਕੀ ਦੀ ਉਮਰ 17 ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਸਟਿਸ ਸਾਂਗਵਾਨ ਨੇ ਇਸ ਤੱਥ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਵੀ ਲਿਆ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰਖਾਸਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਲਿਵ-ਇਨ-ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਪਟੀਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਲੜਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਣਦੇਖਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜ਼ਮਾਨਤ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਿਆਂ ਰਾਜ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਲੜਕੀ ਨਾਬਾਲਗ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਕੇ ਭਰਾ ਸਨ।
ਜਸਟਿਸ ਅਰਵਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਂਗਵਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੜਕੀ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਪਾਰ ਕਰ ਵੀ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮੈਰਿਜ ਐਕਟ (ਐਚਐਮਏ) ਦੇ ਅਧੀਨ ਵਰਜਿਤ ‘ਸਪਿੰਡਾ’ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਐਚਐਮਏ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਆਹ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਪੂਰਵਜ ਹਨ।
