3 face 5 alliance voters confusing conditions: ਇਸ ਵਾਰ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਪਾਰਟੀ ਇਕੱਲੇ ਚੋਣ ਲੜਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਦੂਜੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿਚ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਉਤਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬਿਹਾਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 5 ਗਠਜੋੜ ਬਣੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਤਿੰਨ ਚਿਹਰੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਅਣਗਿਣਤ ਗਠਜੋੜ ਬਣਨ ਕਾਰਨ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਵੋਟ ਕਿਸ ਨੂੰ ਦੇਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ?ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਲੜਾਈ ਐਨਡੀਏ ਬਨਾਮ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਦਰਮਿਆਨ ਮੰਨੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੱਠਜੋੜ ਚੋਣ ਰਾਇ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਐਨਡੀਏ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ, ਜਨਤਾ ਦਲ ਯੂਨਾਈਟਿਡ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਆਮ ਮੋਰਚਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਇੰਸਨ ਪਾਰਟੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਐਨਡੀਏ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਹਾਂਗਠਬੰਧਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਤਾ ਦਲ ਦੇ ਨੇਤਾ ਤੇਜਸ਼ਵੀ ਯਾਦਵ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸੀਐਮ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿੱਚ ਆਰਜੇਡੀ, ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਖੱਬੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਗਠਜੋੜਾਂ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਐਨਡੀਏ ਬਨਾਮ ਗ੍ਰਾਂਡ ਅਲਾਇੰਸ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਉਪੇਂਦਰ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੋਕ ਸਮਤਾ ਪਾਰਟੀ, ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੀ ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਏਆਈਐਮਆਈਐਮ ਦੇ ਸੰਸਦ ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਗਠਜੋੜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਦਵੇਂਦਰ ਯਾਦਵ ਦੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਲੋਕਤੰਤਰੀ) ਸਮੇਤ 6 ਰਾਜਨੇਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਨਾਮ ਗ੍ਰੈਂਡ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਸੈਕੂਲਰ ਫਰੰਟ ਹੈ। ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਠਜੋੜ ਨੂੰ ਤੀਸਰੇ ਮੋਰਚੇ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੈਟਰਨ ਅਤੇ ਜਨ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਨੇ ਵੀ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਐਮ ਕੇ ਫੈਜੀ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਗੱਠਜੋੜ ਹੈ, ਨਾਲ ਚੌਥਾ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਬਿਹਾਰ ਵਿਚ ਵੀ ਪੰਜਵਾਂ ਗੱਠਜੋੜ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਯਸ਼ਵੰਤ ਸਿਨਹਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਨਾਮ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਅਲਾਇੰਸ ਹੈ। ਇਸ ਗਠਜੋੜ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨੇਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਹਾਸ਼ੀਏ ‘ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਯਸ਼ਵੰਤ ਸਿਨਹਾ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਨਵੇਂ ਮੋਰਚੇ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਜੀਵਨੀ ਬੂਟੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ।ਐਨਡੀਏ ਵਿੱਚ ਸੀਟ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਚਿਰਾਗ ਪਾਸਵਾਨ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਐਲਜੇਪੀ ਇਕੱਲੇ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਐਲਜੇਪੀ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਬਾਗੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਟਿਕਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੇਡੀਯੂ ਖਿਲਾਫ ਚੋਣ ਲੜਨ ਨੂੰ ਦਬਾਅ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਿਹਾਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ 5 ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ 3 ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਵਿੱਚ ਹਨ।ਜੇਡੀਯੂ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਝਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਬਿਹਾਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੱਲ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਜਨਤਾ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੋਣਾਂ ਲੜ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਜ਼ਮਾਉਣ ਲਈ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਹਨ, ਪਰ ਮੁੱਖ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸਿਰਫ ਐਨਡੀਏ ਅਤੇ ਮਹਾਂਗਠਜੋੜ ਵਿਚ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਰਾਜਦ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਮੌਤੂੰਜੈ ਤਿਵਾੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਗਠਜੋੜ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਗੱਠਜੋੜ 10 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਜਨਤਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮਨ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਮਹਾਨ ਗੱਠਜੋੜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜਸ਼ਵੀ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਹੈ।ਇਹ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਗੱਠਜੋੜ ਵੋਟ ਕਟੌਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸਿਆਸੀ ਰੁਤਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
