assam baghjan oil well: ਅਸਾਮ ਦੇ ਤਿਨਸੁਕੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬਾਘਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਨਿਰੰਤਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਲੱਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਨੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਰਬੰੰਦ ਸੋਨੋਵਾਲ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਸੰਭਵ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸਮ ਦੇ ਤਿਨਸੁਕੀਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਕਾਲਾ ਧੂੰਆਂ ਹੀ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਅੱਗ ਅਤੇ ਧੂੰਆਂ ਸੰਘਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਅੱਗ ਵੀ ਬੇਕਾਬੂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚਲੀ ਹਰ ਚੀਜ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਲੀਕ ਹੋ ਰਹੀ ਗੈਸ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਫਾਇਰ ਫਾਈਟਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਹੁਣ ਤੱਕ ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿਅਰਥ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮੱਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 30 ਘਰ ਸੜ ਗਏ ਹਨ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 1,610 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਮਨੁੱਖ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਡਿਬਰੂ ਸੇਖੋਵਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਨੂੰ ਕਈ ਮੀਟਰ ਉੱਚੇ ਕਾਲੇ ਧੂੰਏ ਨਾਲ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਤਾਂ ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਗੈਸ ਲੀਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰੁੱਕ ਰਹੀ। ਓਐਨਜੀਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ, ਐਨਡੀਆਰਐਫ ਦੀ ਟੀਮ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਨਾਲ ਤੇਲ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿਅਰਥ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਗ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਵਿਕਲਪ ਆਕਸੀਜਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਖੂਹ ਦੇ ਮੂੰਹ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਧਮਾਕਾ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਖੂਹ ਦੇ ਤਲ ਤੋਂ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੱਗ ਬੁੱਝ ਜਾਵੇ। ਪਹਿਲੇ ਵਿਕਲਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਦੂਜੇ ਵਿਕਲਪ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਅੱਗ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਦਰਅਸਲ, ਤੇਲ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ ਤੇਲ ਖੂਹ ਤੋਂ ਗੈਸ ਲੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਘਟਨਾ 27 ਮਈ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ। ਲੀਕ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਸਫਲ ਰਹੀਆਂ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।