indian coronavirus vaccine: ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਬਣੇਗੀ? ਇਹੋ ਸਵਾਲ ਅੱਜ ਸਭ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੁਵਾਰਾ ਟੀਕੇ ਦੀ ਭਾਲ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਲੱਗਭਗ 18 ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਭਾਰਤੀ ਟੀਕੇ ਵੀ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟੀਕਾ ਅਜੇ ਵੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਟੀਕੇ ਦੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਕੁੱਝ ਟੀਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਨੋਵਾਕ (ਚੀਨ) ਅਤੇ ਆਕਸਫੋਰਡ / ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ (ਯੂਕੇ) ਦੇ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਫਾਰਮਾਸਿਉਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਉਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਇੰਡੀਆ) ਆਕਸਫੋਰਡ ਤੋਂ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯੂਐਸ ਦੇ ਮਾਡਰੈਨਾ ਇੰਕ. ਵੀ ਆਪਣੀ ਅੰਤਮ ਪਰੀਖਿਆ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ‘ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹਨ।
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ‘ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ’ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਕੰਪਨੀ ‘ਜ਼ੈਡਸ ਕੈਡਿਲਾ’ ਨੇ ਵੀ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੀਕੇ ਦਾ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਬਹੁਤ ਲੰਬੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਨਤੀਜੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਕਈਂ ਸਾਲ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਕੀ ਹੈ?- ਪਹਿਲਾਂ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੀਕੇ ਦਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ‘ਤੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਾਨਵਰਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੀ ਪਰਖ ਮਨੁੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਡਰੱਗ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਟੈਸਟ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਦੋ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਟੀਕਾ ਜਾਂ ਡਰੱਗ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਵੇ। ਦੂਜਾ, ਕੀ ਦਵਾਈ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਪਾਥੋਜਨਿਕ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ।
ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਵਲੰਟੀਅਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ, ਦਵਾਈ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਮੂਹ ਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਐਸ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗ ਅਥਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਗ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ – 1. ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 20 ਤੋਂ 100 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 2. ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਵਲੰਟੀਅਰ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 3. ਵਲੰਟੀਅਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ 1000 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। 4. ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੌਥੇ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਟੀਕੇ ਤੋਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਉਮੀਦ ਹੈ? ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਦੋ ਟੀਕਿਆਂ ਦਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਟੀਕਾ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੀ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੇ ਆਈ.ਸੀ.ਐੱਮ.ਆਰ. (ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜਾ ਟੀਕਾ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਫਾਰਮਾਸਿਉਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਜ਼ੈਡਸ ਕੈਡਿਲਾ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ: ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਿਤ ਟੀਕਾ ਕੋਵੋਕਸਿਨ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ 375 ਲੋਕ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਟੈਸਟਾਂ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜ਼ੈਡਸ ਕੈਡਿਲਾ: ਜ਼ੈਡਸ ਕੈਡਿਲਾ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜ਼ਾਇਕੋਵ-ਡੀ ਟੀਕਾ ਵੀ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ 1,048 ਲੋਕ ਟੀਕੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।
