Congress Foundation Day: 28 ਦਸੰਬਰ ਯਾਨੀ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਆਪਣਾ 136ਵਾਂ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੌਰੇ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ । ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਾਬਕਾ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਸੱਚਾਈ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ । ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਜਨਰਲ ਸੈਕਟਰੀ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਵੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦਫਤਰ ਪਹੁੰਚੀ । ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ, ‘ਕਾਂਗਰਸ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ । ਅੱਜ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ ਅਸੀਂ ਸੱਚਾਈ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਇਸ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਜੈ ਹਿੰਦ !’
ਦਰਅਸਲ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ 62 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 1885 ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਏਓ ਹਿਊਮ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਭਾਰਤੀ ਰਹੇ । ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਲਕੱਤਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਬੈਰੀਸਟਰ ਵਿਯੋਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੈਨਰਜੀ ਸਨ ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 1905 ਵਿਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਵੰਡ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਹਿਚਾਣ ਦਿੱਤੀ ਸੀ । ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਵੰਡ ਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1915 ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਪਰਤੇ । ਗਾਂਧੀ ਜੀ 1919 ਵਿੱਚ ਅਸਹਿਯੋਗ ਅੰਦੋਲਨ ਰਾਹੀਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ । ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਕਈ ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤੇ ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ 1951 ਤੋਂ 1954 ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1959 ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੀ । ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ 1978 ਤੋਂ 1984 ਤੱਕ ਫਿਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ 1985-1991 ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ 1998 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੀ ਸੀ । ਉਹ 2017 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਰਹੀ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦਸੰਬਰ 2017 ਤੋਂ ਅਗਸਤ 2019 ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਸਤ 2019 ਤੋਂ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਅੰਤਰਿਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ।