gurdwara mehdiana sahib: ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਹਿਦੇਆਣਾ ਸਾਹਿਬ, ਜਿਸਨੂੰ ‘ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਕੂਲ’ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੈ ਜੋ ਮਹਿਦੇਆਣਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਬਾਹਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਜਗਰਾਉਂ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ।ਸਿੱਖ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰੂਦੁਆਰੇ ਦਾ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਸ਼ਾਹੀ ਮੁਗਲ ਫੌਜਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਾਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਜਾਂ ਸੰਗਤ ਨੇ ਜ਼ਫਰਨਾਮਾ ਲਿਖਣ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਰੰਗੀਨ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਮਾਰਕ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਢਾਬ (ਕੁਦਰਤੀ ਜਲ ਭੰਡਾਰ), ਹਰਿਆਲੀ, ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਰੁੱਖਾਂ ਨੇ ਮਹਿਦੇਆਣਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਨਿੱਜੀ ਮਲਕੀਅਤ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਖਸਤਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
1705 ਵਿੱਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਅਧੀਨ ਮੁਗਲ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਘਿਰਾਓ ਕੀਤਾ। ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਅਨੰਦਪੁਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਸਤੇ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਹਸਤਾਖਰ ਪੱਤਰ ਭੇਜਿਆ। ਆਪਣੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਏ ਦਬਾਅ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 20-21 ਦਸੰਬਰ 1705 ਨੂੰ ਆਨੰਦਪੁਰ ਖਾਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ, ਉਸਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਬੇਟੇ (ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ) ਅਤੇ ਅਠੱਤੀਸ ਚੇਲੇ ਚਮਕੌਰ ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਸਤੇ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸ਼ਾਹੀ ਫੌਜ ਦੀ ਇੱਕ ਟੁਕੜੀ ਨੂੰ ਹਵੇਲੀ ਦਾ ਘੇਰਾਓ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਸਮੇਤ ਬਚ ਨਿਕਲਿਆ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿਦੇਆਣਾ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਏਕੋਟ, ਲੰਮੇ ਜੱਟਪੁਰੇ ਅਤੇ ਮਾਨੂਕੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿਚੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਿਦੇਆਣਾ ਪਹੁੰਚਿਆ।ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਲਗਭਗ 3 ਮੀਲs (4.8 kਮੀ) ਸੀ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੰਦ ਸਾਫ ਕਰਨ ਲਈ ਦਰੱਖਤ ਦੀਆਂ ਟਹਿਣੀਆਂ (ਦਾਤਣ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ (ਢਾਬ) ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ।
ਹੁਣ Navjot Kaur Sidhu ਵਾਪਸ ਕਰਵਾਏਗੀ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨ! ਮਿਲੀ ਵੱਡੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ, ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਕਿਸਾਨ
