Water on Mars: ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ NASA ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਗਲ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠੋਂ ਤਿੰਨ ਝੀਲਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਝੀਲ ਮਿਲੀ ਸੀ । ਇਹ ਝੀਲ ਬਰਫ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਰਥਾਤ, ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ‘ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਵਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਸ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
2018 ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ (ESA) ਦੇ ਸਪੇਸਕ੍ਰਾਫਟ ਮਾਰਸ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਬਰਫ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਝੀਲ ਲੱਭੀ ਸੀ। 2012 ਤੋਂ 2015 ਤੱਕ, ਮਾਰਸ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ ਪੁਖਤਾ ਕਰਨ ਲਈ 29 ਵਾਰ ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਿਆ ਤੇ ਇਸਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲਈਆਂ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਝੀਲਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਝੀਲਾਂ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ 2012 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ 134 ਵਾਰ ਵੇਖਣਾ ਪਿਆ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਸਤਹ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਤਰਲ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਗਿਆਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇਚਰ ਐਸਟ੍ਰੋਨਮੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਝੀਲ, ਜੋ ਕਿ 2018 ਵਿੱਚ ਲੱਭੀ ਗਈ ਸੀ, ਮੰਗਲ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਬਰਫ ਨਾਲ ਢੱਕੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੌੜੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਗਲ ‘ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਰੋਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਲਾਇਨਾ ਪੈਟੀਨੇਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲੱਭੀ ਝੀਲ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਝੀਲਾਂ ਲੱਭੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਸੰਘਣੀ ਨਮੂਨਾ ਮੰਗਲ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ ਦੀ ਸਤਹ ‘ਤੇ ਤਰਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲੇ ਸਨ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੰਗਲ ਸੁੱਕਾ ਅਤੇ ਬੰਜਰ ਗ੍ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਚਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਤਰਲ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਸਾਰੇ ਲਾਲ ਗ੍ਰਹਿ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਗਦਾ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਅਰਬ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮੰਗਲ ਦੀ ਦਿੱਖ ਬਦਲ ਗਈ।