ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ 1971 ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਜਾਨ ਗੁਆਉਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਮਾਰਕ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਸਮਾਰਕ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਸਥਾਈ ਮਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸਮਾਰਕ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿਚ ਕਈ ਮੂਲ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਯੁੱਧ ਸਮਾਰਕ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿਚ ਜੁੱਟ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਾਦਗਾਰੀ ਭਾਵ ਭਾਰਤੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਟੁੱਟ ਯਤਨਾਂ ਨੇ 1971 ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਯੁੱਧ ਸਮਾਰਕ ਦੀ ਆਧਾਰਸ਼ਿਲਾ ਮਾਰਚ 2021 ਵਿਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਵੱਲੋਂ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਰਹੱਦ ਕੋਲ ਆਸ਼ੂਗੰਜ ਵਿਚ ਚਾਰ ਏਕੜ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਵਿਸਤਾਰ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਸਮਾਰਕ ਥਾਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਸਥਾਨ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਕਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਜੋਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 1600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਹੀਦ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸਮਾਰਕ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਉਕੇਰੇ ਜਾਣਗੇ।
ਸਮਾਰਕ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਸਥਾਈ ਮਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਦੋਸਤੀ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕ ਸਰੰਚਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਸਲੀ ਪਿੰਜਰੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆਤਮਕ ਭੂਮਿਕਾ, ਦਿਲ ਤੇ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਵਿਚ ‘ਉਡਣ ਵਾਲੇ ਕਬੂਤਰਾਂ’ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਹਾਦੁਰ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਬਲਿਦਾਨ ਤੋਂ ਹਾਸਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਸਮਾਰਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਆਸਿਫੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਭੁਈਆ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਵਾਰ ਮੰਤਰੀ ਏ.ਕੇ.ਐਮ.ਮੋਜ਼ਾਮੈਲ ਹੱਕ, 1971 ਦੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਅਤੇ ਇਸ਼ਰਤ ਜਹਾਂ, ਮੁਕਤੀ ਯੁੱਧ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯਾਦਗਾਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿਚ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਸਮਾਰੋਹ, ਇਕ ਅਜਾਇਬਘਰ, ਇਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ, ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪਾਰਕ ਤੇ ਜਨਤਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਇਕ ਫੂਡ ਕੋਰਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਆਨਲਾਈਨ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਐਪ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਬੁਰੇ ਫਸੇ ਰੈਪਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ, 40 ਹੋਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਡਿੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ ਗਾਜ਼
1971 ਦੀ ਜੰਗ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਨਤਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਵਿਗੜ ਗਈ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਨੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਰਚਲਾਈਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਵਧਦੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ 3 ਦਸੰਬਰ 1971 ਨੂੰ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਯੁੱਦ 16 ਦਸੰਬਰ 1971 ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦਾ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਫਲ ਮੁਕਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਸ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਵਿਜੇ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਬਲਿਦਾਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਦੋਵੇਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਡੂੰਘੇ ਸਾਂਝੇ ਇਤਿਹਾਸ ਤੇ ਦੋਸਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
