Farmers running FB on : ਸੰਗਰੂਰ : ਕਿਸਾਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਜ਼ਮੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਵਰਚੁਅਲ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਡਟੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕੀਤੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ (ਏਕਤਾ ਉਗਰਾਹਾਨ) ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨ ਅਨਪੜ੍ਹ ਹਨ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਰਹਿਣ, ਫੇਸਬੁੱਕ ਉੱਤੇ ਬਟਨ ਦਬਾਉਣ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਐਫਬੀ ਪੇਜ ‘ਤੇ ਸਾਡੇ 1.13 ਲੱਖ ਫਾਲੋਅਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ’ ਚੋਂ 65,000 ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਸਾਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਵ੍ਹਾਟਸਐਪ ਗਰੁੱਪ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਲਾਈਵ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਹੀ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਸਾਰਿਆਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।”
ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੀਕੇਯੂ (ਉਗਰਾਹਾਂ) ਨੇ ਵੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਟੀਮ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਖਿਲਾਫ ਕੋਈ ਨਾਂਹਪੱਖੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ ਗਰੁੱਪਾਂ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਹੈਂਡਲ ਤੋਂ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਲਾਈਵ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਲੈਪਟਾਪ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਸਿਰਫ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਟਿਕਰੀ ਸਰੱਦ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਅਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਵ੍ਹਾਟਸਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਸੁਣਦੇ ਹੋਏ ਅਪਡੇਟਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ।” ਖੇਤ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ- ਅਤੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਵਟਸਐਪ ਸਮੂਹ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਨਿਰੰਤਰ ਆਪਣੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ, ਨਿਊਜ਼ ਕਲਿੱਪਿੰਗਜ਼ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹਨ।
“ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਾਡੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਮਖੌਲ ਉਡਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਆਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਅਜਿਹੇ ਨਾਪਾਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਢੁਕਵੇਂ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ, ”ਟਿੱਕੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਬੀਕੇਯੂ ਉਗਰਾਹਾਨ ਦੇ ਆਗੂ ਮਨਜੀਤ ਘਰਚੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਕਿਸਾਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਨਲਾਈਨ ਹੁਨਰ ਸਿੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਬੀਕੇਯੂ (ਰਾਜੇਵਾਲ) ਦੇ ਸੂਬਾ ਸਕੱਤਰ ਨਿਰੰਜਨ ਸਿੰਘ ਦੋਹਲਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ “ਮੈਂ ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੈਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਜ਼ਰੀਆ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਹੈ।”
