meena kumari birth anniversary : ਜਿਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਦਰਦ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਦਰਦ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸਦੀ ਕਲਪਨਾ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰਦੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੱਕ, ਇਹ ਲਾਈਨ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਦੀ ਕਿਸਮਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਰਦ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ, ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਦੀ ਕਲਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਰ ਦਰਦ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 1 ਅਗਸਤ, 1932 ਨੂੰ ਮਹਿਜਬੀਨ ਬਾਨੋ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਨਮੀ ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੈਜੇਡੀ ਕਵੀਨ ਵਜੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ।
ਪਿਤਾ ਅਲੀ ਬਖਸ਼ ਅਤੇ ਮਾਂ ਇਕਬਾਲ ਬੇਗਮ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੀ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਸਦੇ ਮਾਪੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੌੜੀਆਂ ਤੇ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਦਮਾਂ ਤੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਮੀਨਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਧੀ ਨੂੰ ਛੁਡਾਇਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਲੈ ਆਈ। ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਮਹਿਜਬੀਨ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਸਮਝਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਬੇਬੀ ਮੀਨਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ‘ਫਰਜਾਦ-ਏ-ਹਿੰਦ’ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਸਾਲ 1952 ਵਿੱਚ ਆਈ ਫਿਲਮ ‘ਬੈਜੂ ਬਾਵਰਾ’ ਤੋਂ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ।
ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੇ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨੂੰ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ। ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ ਵੀ ਆਏ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਵੀ ਪਰ ਕੋਈ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਿਆ। ਕਮਲ ਅਮਰੋਹੀ ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਮੀਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਕਮਲ ਅਮਰੋਹੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਫਿਲਮ ਸਾਈਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾ ਲਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਣੀ ਸੀ। ਫਿਲਮ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ ਪਰ ਮੀਨਾ ਅਤੇ ਕਮਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਕਮਲ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾ ਕੇ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਕਲੀਨਿਕ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਰਅਸਲ ਮੀਨਾ ਦੀ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨਾਲ ਕਲੀਨਿਕ ਵਿੱਚ ਛੱਡਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਲੈਣ ਆਉਂਦਾ ਸੀ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, 14 ਫਰਵਰੀ 1952 ਨੂੰ, ਇਸ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਜਿਸ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ, ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਦੋਂ ਕਮਲ ਅਮਰੋਹੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਅਮਰੋਹਾ ਪਿੰਡ ਚਲੀ ਗਈ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਕਮਲ ‘ਤੇ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਦੇਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਕਮਲ ਨੇ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖੀ ਕਿ ਇਸ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲਤੀ ਸਮਝ ਕੇ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਮੀਨਾ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ‘ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਸਮਝੋਗੇ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਮੈਨੂੰ ਤਲਾਕ ਦੇ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝ ਗਏ ਪਰ, ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਦੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਚੱਲਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਕਮਲ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਵੇਖ ਕੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱ ਦਿੱਤਾ, ਫਿਰ ਮੀਨਾ ਕਮਲ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਮੀਨਾ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਸਨ, ਓਨੀ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਪਰਦੇ ਉੱਤੇ ਸਫਲਤਾ ਵੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਸਫਲਤਾ ਨੇ ਕਮਲ ਅਮਰੋਹੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦਸਤਕ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਮੀਨਾ ਨੇ ਸਭ ਕੁਝ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਪਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਅਜੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੁਧਰਿਆ। ਪਾਕੀਜਾ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਕਮਲ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਉਸਦੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਫਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਰਹੀ।ਜਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਗਮ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਹ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੋਗ ਬਣ ਗਿਆ।
‘ਪਕੀਜ਼ਾ’ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਪਰ ਮੀਨਾ ਬਹੁਤ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਸੌਂ ਨਹੀਂ ਸਕੇ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੀਂਦ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਾਂਡੀ ਦੇ ਦੋ ਘੁੱਟ ਪੀਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੀਨਾ ਦੋ ਘੁਟਣ ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੁਕੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਅਲਕੋਹਲ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਧੀਨ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਸਨੇ 31 ਮਾਰਚ 1972 ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦੀ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨਰਗਿਸ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਜਾਣਦੀ ਸੀ, ਨੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ -‘ ਮੁਟ ਮੁਬਾਰਕ ਹੋ ਮੀਨਾ ‘।
