ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ 45 ਤੋਂ 50 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਗਭਗ 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 29 ਤੋਂ 34 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੀ ਸਹੀ ਉਮਰ, ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੀਏ-
ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਰਜਨੋਵਿਰਤੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਉਮਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਗਰਭਵਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਆਮ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ 45 ਤੋਂ 50 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣ ਚਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਕੇਤ ਦੇਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰਜਰੀ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਲਈ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਨ :
• ਅਨਿਯਮਿਤ ਮਾਹਵਾਰੀ
• ਅਚਾਨਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਲੱਗਣਾ
• ਗਰਮੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ
• ਮੂਡ ਸਵਿੰਗ ਹੋਣਾ
• ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇਪਨ
• ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣਾ
• ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ
ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ, ਇਸਦੇ ਲਈ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਥੋੜਾ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੀਨਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨਹਾ ਕੇ ਸੌਂਵੋ , ਪਤਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ ਕਰੋ, ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਭਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਘਟਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ, ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖੋ, ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ – ਸੋਇਆ, ਫਲੈਕਸਸੀਡ, ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਫਲ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ। ਨਾਲ ਹੀ, ਪ੍ਰੀਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸਮੱਸਿਆ ਗੰਭੀਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।