ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਹਿਜਾਬ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਉਤਰ ਆਏ ਹਨ। 16 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਵਿਰੋਧ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਧਰਨੇ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਰਦ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਹ 15 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਗੋਲੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ‘ਚ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। 5 ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 31 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ।
ਮਾਮਲਾ 13 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਮੌਰਲ ਪੁਲਿਸ ਨੇ 22 ਸਾਲਾ ਲੜਕੀ ਮਹਿਸਾ ਅਮੀਨੀ ਨੂੰ ਹਿਜਾਬ ਨਾ ਪਾਉਣ ਕਰਕੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ 3 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ 16 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਵਿਵਾਦ 31 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਮਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਮਜਦ ਅਮੀਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਝੂਠ ਬੋਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਖਸ਼ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਗਿੜਗੜਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ. ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੇਖੀ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢੱਕੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਿਰਫ਼ ਚਿਹਰਾ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਸੱਟ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਨ।
ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਹਿਜਾਬ ਲਾਹ ਕੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਅੱਕ ਗਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਸਕੂਲ-ਕਾਲਜ ਦੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਆ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਤਹਿਰਾਨ ਸਣੇ 15 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਚ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾ ਆਯਤੁੱਲਾ ਖਮੇਨੀ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਤੱਕ 1 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਨੈਤਿਕ ਪੁਲਿਸਿੰਗ ਅਤੇ ਹਿਜਾਬ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਹਨ।
ਈਰਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਪੈਲੇਟ ਗੰਨ ਦਾਗੇ। ਇਸ ਫੋਟੋ ਨੂੰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਈਰਾਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਉਥੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾ ਸੇਫਾਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਮ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਹ ਦੱਸਣਗੇ ਕਿ ਮਾਰਲ ਪੁਲਿਸ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਾਰਾ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਵੱਖਰੀ ਪੁਲਿਸ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਲ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸ਼ਕਤੀ, ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ‘ਰੀ-ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਹਿਜਾਬ ਜਾਂ ਹੋਰ ਧਾਰਮਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਅਤੇ ਹਿਜਾਬ ਬਾਰੇ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿਜਾਬ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਲਫ਼ਨਾਮੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਲਫ਼ਨਾਮੇ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਗੇ।
ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਦੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਥਿਤ ਹਾਦੀ ਗਾਮਿਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ – 2019 ਤੋਂ ਮਾਰਲ ਪੁਲਿਸਿੰਗ ਬਹੁਤ ਸਖਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਏਜੰਟ ਸਾਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡੱਕਿਆ ਗਿਆ, ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਹੁਣ ਔਰਤਾਂ ਇਥੇ ਹਿਜਾਬ ਪਾ ਕੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਂਦੀਆਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ‘ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਰਦ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੈਂਕੜੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ 20 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਿਜਾਬ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹਿਜਾਬ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਰਹਿ ਰਹੀਆਂ ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਤਿਉਹਾਰੀ ਸੀਜ਼ਨ ‘ਚ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ! ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਚ LPG ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ 300 ਰੁ. ਸਸਤਾ
ਮਹਸਾ ਅਮੀਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਹਿਜਾਬ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕਟਵਾ ਲਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਰੋਸ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕੱਟਣ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀਆਂ। ਘਬਰਾਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੂੰ ਹੀ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -: