mukesh death anniversary legendary : “ਕਭੀ ਕਭੀ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਮੇਂ ਖਿਆਲ ਆਤਾ ਹੈ”….. ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਉਤਰਦੇ ਹੋਈ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਅਵਾਜ਼ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕ ਮੁਕੇਸ਼ ਦੀ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਸਦਾਬਹਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 22 ਜੁਲਾਈ 1923 ਨੂੰ ਜਨਮੇ ਮੁਕੇਸ਼ ਚੰਦ ਮਾਥੁਰ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਮੁਕੇਸ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮੁਕੇਸ਼ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਰਾਹਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ 40 ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਾਣੇ ਦਿੱਤੇ। ਲਾਲਾ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਚੰਦ ਮਾਥੁਰ ਅਤੇ ਚਾਂਦ ਰਾਣੀ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੇ, ਮੁਕੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਛੇਵਾਂ ਬੱਚਾ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ 10 ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਵਾਜ਼ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਲੁਕਵੀਂ ਰਹੇਗੀ। ਅਭਿਨੇਤਾ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਇੱਕ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਾਉਂਦੇ ਸੁਣਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਆਵਾਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਉਤਰ ਗਈ। 27 ਅਗਸਤ 1976 ਨੂੰ ਮੁਕੇਸ਼ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਛੱਡ ਗਏ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਰਸੀ ‘ਤੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਫਿਲਮ ਇਨੋਸੈਂਟ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਫਿਲਮ ਦਾ ਗੀਤ ‘ਦਿਲ ਜਲਤਾ ਹੈ ਤੋ ਜਲਨੇ ਦੇ ..’ ਗਾਇਆ ਸੀ। ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਕਈ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਲਈ ਗੀਤ ਗਾਏ ਪਰ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵੀਂ ਸੀ।
ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਆਵਾਰਾ’, ‘ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਜੋਕਰ’, ‘ਸ਼੍ਰੀ 420’, ‘ਸੰਗਮ’ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਗੀਤ ਗਾਏ। ਉਸ ਦੇ ਗਾਏ ਗਏ ਗੀਤ ‘ਸਬ ਕੁਛ ਸਿਖਾ ਹਮ’, ‘ਮੇਰਾ ਜੂ ਹੈ ਜਪਾਨੀ’, ‘ਕਭੀ ਕਭੀ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਮੇਂ’, ‘ਸਾਵਣ ਕਾ ਮਹੀਨਾ’, ‘ਮਹਿਬੂਬ ਮੇਰੇ’ ਅਜੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ‘ਚ ਹਨ। ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ‘ਸਭ ਕੁਝ ਸਿਖਾ ਹਮਨੇ’ ਗੀਤ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਦਾ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਾਲ 1974 ਵਿੱਚ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੂੰ ਫਿਲਮ ਰਜਨੀਗੰਧਾ ਦੇ ਗਾਣੇ ‘ਕੈ ਬਾਰ ਯੂਨ ਭੀ ਦਿਖ ਹੈ’ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਮੁਕੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ‘ਮਾਸ਼ੁਕਾ’ ਅਤੇ ‘ਅਨੁਰਾਗ’ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਤੌਰ ਹੀਰੋ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਫਿਲਮਾਂ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ‘ਤੇ ਫਲਾਪ ਰਹੀਆਂ। ਦੋਵੇਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਫਲਾਪ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫਿਰ ਤੋਂ ਗਾਇਕੀ ਵੱਲ ਪਰਤਿਆ। ‘ਯਹੂਦੀ’, ‘ਮਧੂਮਤੀ’, ‘ਅਨਾੜੀ’ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਦਿੱਤੀ।
