Ayurveda Yoga diet benefits: ਆਯੁਰਵੈਦ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰਬਲ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਦਵਾਈਆਂ ਬਲਕਿ ਯੋਗਾ ਵੀ ਆਯੁਰਵੈਦ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਵੀ ਸਾਤਵਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ।
ਯੋਗਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ: ਯੋਗਾ ਆਯੁਰਵੈਦ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਧੀਰਜ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਯੋਗਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸੂਰਯ ਨਮਸਕਰ, ਨਟਰਾਜਾਸਨਾ, ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ, ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਯੋਗ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਯੁਰਵੈਦ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਸਹੀ ਭੋਜਨ ਵੀ ਲੈਣਾ ਪਏਗਾ। ਇੱਕ ਭੋਜਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਓ। ਯੋਗੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਭੋਜਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਯੋਗਿਕ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਡਾਇਟ ਜੋ ਦਿਨ ਭਰ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਅਤੇ ਐਂਰਜੈਟਿਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਘਿਓ, ਫਲ, ਫਲੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਬਲਿਆ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ੂਗਰ, ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਡੀਟੌਕਸ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਤਾਮਸਿਕ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼, ਮੀਟ, ਲਸਣ, ਤੰਬਾਕੂ, ਮੀਟ, ਵਾਈਨ, ਵਰਗੀਆਂ ਅਨਹੈਲਥੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਆਲਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਮਨ ‘ਚ ਗੜਬੜੀ ਅਤੇ ਭਟਕਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਮਸਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਖਾਣਾ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਰਾਜੇ-ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਲਈ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਦੇ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਜਸਿਕ ਭੋਜਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕੇ, ਕੌੜੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐਨਰਜ਼ੀ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਾਜਸਿਕ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਕੌਫ਼ੀ, ਲਾਲ ਮਿਰਚ ਅਤੇ ਨਮਕ ਵਰਗੇ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਾਈਪਰਐਕਟੀਵਿਟੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ 3 ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ: ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਖੁਰਾਕ ਲਓ। ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਆਯੁਰਵੈਦ ਦੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਿਯਮ
- ਦਿਨ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 8-9 ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਖਾਣਾ ਖਾਓ। 7-9 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰੋ, 3-4 ਵਜੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਰਾਤ 8 ਵਜੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਿਨਰ ਕਰੋ।
- ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਹਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ। ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10-15 ਮਿੰਟ ਲਈ ਸੈਰ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ।
- ਸਰਦੀਆਂ ਹੋਣ ਜਾਂ ਗਰਮੀਆਂ ਸਵੇਰੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਮਿੰਟ ਲਈ ਹਲਕੀ ਧੁੱਪ ਲਓ।
- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 8-9 ਘੰਟੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਵਧਦੀਆਂ ਲਾਲਸਾਵਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ।
