Did Russia donate: ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਇਕ ਵਾਇਰਲ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਕ ਮਿਲੀਅਨ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕਾ ਤੋਹਫੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ਡਬਲਯੂਐਚਓ) ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਤੀਜੀ ਪੜਾਅ ਦੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਕੋਈ ਤੋਹਫਾ। ਕਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 1 ਲੱਖ ਕੋਰੋਨ ਟੀਕੇ ਦਿੱਤੇ WHO ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਾ ਲੰਬਾ ਸੰਸਕਰਣ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ,’ ‘ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੂਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 10 ਲੱਖ ਟੀਕੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਇਸਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਤੋਹਫਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਰੂਸ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕਾ ਸਪੁਟਨਿਕ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ ਮਨੁੱਖੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਹੈ।
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵੀ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਟਰਾਇਲ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਇਕ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਟੀਕਾ ਸਤੰਬਰ 2020 ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਟੀਕੇ ਦਾ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ 12 ਅਗਸਤ, 2020 ਤੋਂ ਆਯੋਜਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ. ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ. ਰੂਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ) ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ. ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
