commanders meet amid tension: ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਐਮ ਐਮ ਨਰਵਣੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਨਾ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਦੀ ਦੋ ਰੋਜ਼ਾ ਕਾਨਫਰੰਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਫੌਜ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੀ ਇਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਲੱਦਾਖ ‘ਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਚੀਨੀ ਹਮਲੇ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਡੈੱਡਲਾਕ ਮਾਮਲੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਚੀਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਬੈਠਕ ਕੀਤੀ। ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਜੀਤ ਡੋਵਾਲ ਅਤੇ ਚੀਫ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ ਜਨਰਲ ਬਿਪਿਨ ਰਾਵਤ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਬੈਠਕ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਮਸਲਿਆਂ, ਪਹਿਲੂਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੋਤਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਅਧਿਐਨਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਲੱਦਾਖ ਨੇੜੇ ਆਪਣੇ ਏਅਰਬੇਸ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਏਅਰਬੇਸ ਦੇ ਟਾਰਮੈਕ ‘ਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਏਅਰਬੇਸ ਨਾਗਰੀ ਕੁੰਸ਼ਾ ਏਅਰਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜੋ ਪਿੰਗਯੋਂਗ ਝੀਲ ਤੋਂ ਲੱਗਭਗ 200 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ’ ਤੇ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪਿੱਛਲੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਹ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਅਤੇ ਰਨਵੇ 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 2020 ਦੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ 20 ਮਈ 2020 ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਤਬਦੀਲੀ ਵੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਤਸਵੀਰ ‘ਤੇ ਏਅਰਬੇਸ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਵੀਂ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਨਵੀਂ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਟਰੈਕ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਪੈਰਲਲ ਟੈਕਸੀ ਟਰੈਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਇਸ ਉੱਚ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਤਸਵੀਰ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ 4 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਇਸ ਏਅਰਬੇਸ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਜੇ -11 ਜਾਂ ਜੇ -16 ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਰਸ਼ੀਅਨ ਸੁਖੋਈ -27 ਜਾਂ ਸੁਖੋਈ -30 ਦੇ ਰੂਪ ਹਨ। ਇਹ ਚੀਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਸਿਰਫ 200 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨਾ ਸੱਚਮੁੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (ਐਲਏਸੀ) ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 2017 ਦੇ ਡੋਕਲਾਮ ਰੁਕਾਵਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਫੌਜੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੇ ਸੈਨਿਕ ਸੂਤਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੈਨਗੋਂਗ ਤਸ ਅਤੇ ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।