ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਰੁਦਰਪ੍ਰਯਾਗ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਤੁੰਗਨਾਥ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਝੁਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ (ASI) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਦਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਦਾ ਝੁਕਾਅ 6 ਡਿਗਰੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦਾ ਝੁਕਾਅ 10 ਡਿਗਰੀ ਹੈ। 12 ਹਜ਼ਾਰ 800 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਇਹ ਮੰਦਰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਹੈ।
ASI ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਤੁੰਗਨਾਥ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ 6 ਡਿਗਰੀ ਝੁਕਾਅ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਣੇ ਛੋਟੇ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ 10 ਡਿਗਰੀ ਝੁਕਾਅ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ASI ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੰਦਰ ਵੀ ਢਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ASI ਸੁਪਰਡੈਂਟ ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਸਕਸੈਨਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਮੰਦਰ ਦੇ ਝੁਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮੰਦਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ।
ASI ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਦੇ ਝੁਕਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮਾਰਕ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਐਲਾਨਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਸੁਝਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁੰਗਨਾਥ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹੱਤਵ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇ ਕੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ASI ਮੰਦਰ ਦੇ ਝੁਕਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁੰਗਨਾਥ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕਲਚੂਰੀ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਬਦਰੀ ਕੇਦਾਰ ਮੰਦਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਹਾਜ਼ ‘ਚ ਬੈਠਾ, ਪੀਤੀ ਬੀੜੀ… ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ, ਕਿਹਾ- ਸਮੋਕਿੰਗ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੰਦਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਲਹਾਲ ASI ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਝੁਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਖਿਸਕਣ ਜਾਂ ਡੁੱਬਣ ਨੂੰ ਮੰਨ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਰਾਬ ਹੋਏ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਲਹਾਲ, ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕੱਚ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੰਦਰ ਦੀ ਕੰਧ ‘ਤੇ ਗਤੀ ਨੂੰ ਮਾਪ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬਦਰੀ ਕੇਦਾਰ ਮੰਦਰ ਕਮੇਟੀ (BKTC) ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੰਦਰ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ। BKTC ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਜੇਂਦਰ ਅਜੈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਮੇਟੀ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਮੰਦਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਲਈ ASI ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ ਪਰ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -: