corps commander level meeting: ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਚੁਸ਼ੂਲ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਰ ਕਮਾਂਡਰ ਪੱਧਰੀ ਬੈਠਕ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਦੇ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵੇਂ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਚੀਨ ਦੇ ਸੱਦੇ ‘ਤੇ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰਫੋਂ, ਵਫ਼ਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲੇਹ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ 14 ਵੀਂ ਕੋਰ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੀ ਤਰਫੋਂ, ਪੀਐਲਏ ਆਰਮੀ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਸਿਨਜਿਆਂਗ ਮਿਲਟਰੀ ਡਿਸਟ੍ਰਿਕਟ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ, ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਲਿਉ ਲਿਨ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵੇਂ ਕਮਾਂਡਰ 6 ਜੂਨ ਅਤੇ 22 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਸਨ।
ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਡਿਸੇਨਜਮੈਂਟ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ, ਅਰਥਾਤ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ-ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ 22 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਈ ਕੋਰ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਤੀਕਰਨ ਤੋਂ ਭਾਵ ਵਿਵਾਦਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਵਾਪਿਸ ਲੈਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਅਜੇ ਇੱਕ ਇੰਚ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ, ਡਿਸਏੰਗੇਜ਼ਮੇਂਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਭਾਵ, ਪਹਿਲੇ ਐਲਏਸੀ ‘ਤੇ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਕੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਡਿਸਏੰਗੇਜ਼ਮੇਂਟ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇਗਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅੱਜ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਈ ਦੇ ਅਰੰਭ ‘ਚ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਤਾਇਨਾਤੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ 4-8 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਚੀਨੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਸਮੇਤ ਰੱਖਿਆ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨੀ ਸੈਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਇਸ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ‘ਮਹਿਮਾਨ’ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਲਈ ਚੀਨ ਆਪਣੇ ਮਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਠਕ ‘ਚ ਅੱਗੇ ਰੱਖੇਗਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ।