india china lac marathon talks: ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਦੀ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਪੀਐਲਏ) ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਈ ਭਿਆਨਕ ਝੜਪ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਬਾਅਦ, ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਸੈਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ, ਐਲ ਏਸੀ ਉੱਤੇ ਮੋਲਡੋ, ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮੈਰਾਥਨ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਵਾਪਿਸ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਦੋ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪੱਖ ਨੇ ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ, ਜਿਥੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਬੰਕਰ, ਪਿਲਬੌਕਸ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਚੌਕੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਹਟਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਨਾ ਨੇ 15 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਈ ਝੜਪ (ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ) ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਪੀ ਐਲ ਏ ਤੋਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਹਿਮ ਰਣਨੀਤਕ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਲੇਹ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ 14 ਕੋਰ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਸਿਨਜਿਆਂਗ ਮਿਲਟਰੀ ਏਰੀਆ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਲਿਉ ਲਿਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵਫ਼ਦ ਦਰਮਿਆਨ ਬੈਠਕ ਸਵੇਰੇ ਕਰੀਬ 11.30 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਰਾਤ 10.15 ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਸੈਨਿਕ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਦੋ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਚੀਨੀ ਪੱਖ ਤੋਂ ਭਰੋਸਾ ਮੰਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ 15 ਜੂਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 5-6 ਮਈ ਨੂੰ ਪੈਨਗੋਂਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਭਾਰਤ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ’ ਡੂੰਘੇ ਇਲਾਕਿਆਂ’ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਸੈਨਿਕ ਤਾਇਨਾਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ, ਗੋਗਰਾ ਪੋਸਟ-ਹੌਟ ਸਪ੍ਰਿੰਗਜ਼ ਅਤੇ ਗੈਲਵਨ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੀ ਐਲ ਏ (ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ) ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਿੱਛਲੇ ਸੱਤ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਿੰਗਰ 4 ਅਤੇ ਫਿੰਗਰ 8 ਵਿਚਕਾਰ ਚੀਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਸੀ। ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਗਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪੋਗੋਂਗ ਸੋ, ਗੋਗਰਾ ਪੋਸਟ ਹਾਟ ਸਪਰਿੰਗਜ਼ ਵਿਖੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਬਖਤਰਬੰਦ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਤੋਪਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੋਰ ਕਮਾਂਡਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਦੋ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਦੂਜੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇ 6 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਡੀ-ਏਕੇਲਸਿੰਗ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਵੱਧਦਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 15 ਜੂਨ ਨੂੰ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਕ ਟਕਰਾਅ ਹੋਇਆ।
