India Nepal high level meeting: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬੈਠਕ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬੈਠਕ ਦਾ ਫ੍ਰੇਮਵਰਕ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿਚਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵਿਵਾਦ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੇਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਓਲੀ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ । ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੋਨ ਕਾਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਓਲੀ ਵੱਲੋਂ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰਨ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਰਥ ਕੀ ਹੈ?
ਦਰਅਸਲ, 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੇਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਓਲੀ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਫੋਨ ਕਾਲਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਨੇਪਾਲ ਵੱਲੋਂ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਤੋੜਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਲਏ ਗਏ ਹਨ । ਭੜਕਾਊ ਬਿਆਨ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਟੈਲੀਫੋਨ ਕਾਲ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੇਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਓਲੀ ਵਿਚਾਲੇ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਈ ਹੈ ।
ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਜੋ ਨਵੀਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਓਲੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਸੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਇਸਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਓਲੀ ਨੇ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਯਾਨੀ 17 ਅਗਸਤ ਯਾਨੀ ਕਿ ਅੱਜ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿਧੀ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਬੈਠਕ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ । ਇਹ ਦੁਵੱਲੇ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿਧੀ 2016 ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 17 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਵਿਨੈ ਮੋਹਨ ਕਵਾਤਰਾ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਸ਼ੰਕਰ ਦਾਸ ਬੈਰਾਗੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਕੇਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਓਲੀ ਸ਼ਾਇਦ ਚੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕੁਰਸੀ ਬਚਾਉਣ ਜਾਂ ਚੀਨ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਵਿੱਚ ਓਲੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇਪਾਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮਦਦਗਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
