ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਸਿੱਧ ਸਾਧੂਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਫਲਸਫੇ ਨਾਲ ਰੂ-ਬ-ਰੂ ਕਰਾਉਣਾ

ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਕਈ ਸਿੱਧ ਸਾਧੂਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਸਿੱਧੀ ਸਾਧੂ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਚੇ ਪਹਾੜਾਂ ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦੇ ਕੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਨਿਰੰਤਰ ਯਾਤਰੀ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਦਏ। ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਗੋਰਖ ਨਾਥ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਸੰਨਿਆਸੀ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ 6000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਦੇਖ ਕੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈਰਾਨ ਹੋਏ। ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦੀ ਬਹਿਸ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਮਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਭਟਕਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ? ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਕੇਵਲ ਸੱਚ ਦੁਆਰਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਧ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੌਣ ਹੋ ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਂ ਕੀ ਹੈ। ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਥੇ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਨਾਨਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹਰੇਕ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਵਸਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਸੱਚੇ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਅਨੁਸਾਰ ਚੱਲਦਾ ਹਾਂ। ਜਿਥੇ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਮੈਨੂੰ ਜਾਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਸਦਾ ਉਸ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ।

ਸਿੱਧ ਨੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਅਨੰਤ ਹੈ, ਕੋਈ ਕਿਵੇਂ ਪਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ‘ਤੇ ਨਾਨਕ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਮਲ ਦਾ ਫੁੱਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਤਹ ‘ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਤੈਰਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੇ ਨਾਂ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਕਰ ਅਤੇ ਇਕ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਅੰਦਰ ਟਿਕਾ ਕੇ ਇਨਸਾਨ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਧ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੋਂ ਆਏ ਹਾਂ? ਅਸੀਂ ਕਿੱਧਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ? ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮ ਦੁਆਰਾ ਅਸੀਂ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ; ਉਸਦੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਅਭੇਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ।

ਇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸਿੱਧ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਪੁੱਛੇ। ਸਿੱਧ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜਾ ਸਿਮਰਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੰਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤਵਾਦ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦਵੈਤ-ਭਾਵ ਮਿਟਾਉਣ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਕੋਈ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਨਾਨਕ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ? ”

ਆਖਰਕਾਰ ਸਿੱਧਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਮਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖਾਲੀ ਕਟੋਰਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਥੇ ਗਏ ਪਰ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ। ਉਹ ਹੀਰੇ ਅਤੇ ਮੋਤੀ ਜੋ ਕਿ ਉਥੇ ਪਏ ਸਨ, ਦੁਆਰਾ ਧਿਆਨ ਭਟਕਾਇਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੁਆਫ ਕਰਨਾ! ਉਥੇ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਕੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦੇ ਹੋਏ: “ਮੈਂ ਉਥੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਹੀਰੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਿੱਧ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਚੇਲੇ ਬਣ ਗਏ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਭਗਤਾ ਕਾ ਬੋਲਿਆ ਪਰਵਾਣੁ ਹੈ ਦਰਗਹ ਪਵੈ ਥਾਇ ॥