Birbal in Langar with his force : ਬੀਰਬਲ ਭੱਟ ਸਮੁਦਾਏ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਪੰਡਤ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੇ ਨੌਂ ਰਤਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਬੀਰਬਲ ਸ਼੍ਰੀ ਗੋਇੰਦਵਾਲ ਸਾਹਿਬ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਉਥੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦੀ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਸੁਣੀ। ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਕਿ ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਮਾਨ-ਸਨਮਾਨ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲਈ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਵਲੋਂ ਮੋਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੀਰਬਲ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਰਣ ਵਰਣ ਦੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਕੋਲੋਂ ਜਜੀਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਰੂਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ਉਗਾਹ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਇਸ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੇਵਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਦਿਓ।
ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫਕੀਰਾਂ ਦਾ ਦਰ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੁਸੀ ਬਲਪੂਰਵਕ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਜੀਆ ਕਰ ਨੂੰ ਗਰੀਬਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਲੰਗਰ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਕਰਣਾ ਚਾਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਰੀ ਫੌਜ ਸਣੇ ਸਵਾਗਤ ਹੈ। ਇਹ ਜਵਾਬ ਸੁਣਕੇ ਬੀਰਬਲ ਦਾ ਮੱਥਾ ਠਨਕਿਆ। ਉਸਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਚਲੋ ਫੌਜ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਵਾਕੇ ਵੇਖ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਫੌਜ ਲਈ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਕਿੱਥੋ ਲਿਆਉਣਗੇ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਤ ਦੇ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਰੀ ਫੌਜ ਦੀ ਟੁੱਕੜੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਲੰਗਰ ਕਰਨ ਪਹੁੰਚੀ। ਭੋਜਨ ਲਈ ਕਤਾਰਾਂ ਸਜ ਗਈਆਂ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਮਿਲਿਆ ਉਹ ਆਪ ਲੰਗਰ ਵਿੱਚ ਪਧਾਰੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਲੰਗਰ ਵੰਡਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਬਸ ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ ਕੁਦਰਤ ਵੱਲੋਂ “ਅਜਿਹੀ ਬਰਕਤ” ਮਿਲੀ ਕਿ “ਭੋਜਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ” ਆਇਆ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਰੱਜ ਕੇ ਭੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਭੰਡਾਰ ਉਹੋ ਦਾ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਕੌਤੁਕ ਵੇਖਕੇ ਸਾਰੇ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਖੁਸ਼ ਹੋਏ ਪਰ ਬੀਰਬਲ ਹੋਰ ਵੀ ਬੌਖਲਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮਜਬੂਰ ਵੱਸ ਉਸ ਨੂੰ ਕਬੈਲੀ ਖੇਤਰ ਜਾਣਾ ਪਿਆ ਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਉਹ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ।
