ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰਾਏ ਜੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੀਰਤਪੁਰ ਨੂੰ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗਤ ਵੀ ਤੁਰ ਪਈ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਅੰਬਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪੰਜੋਖਰਾ ਨਾਮਕ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਸ਼ਿਵਿਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਭ ਪਰਤ ਜਾਓ।
ਪੰਜੋਖਰਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੇ ਸ਼ਿਵਿਰ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਵੇਖੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਲ ਆਏ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿੱਖਾਂ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਇਥੇ ਕੌਣ ਆਏ ਹਨ ? ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦਿੱਲੀ ਪ੍ਰਸਥਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਵਿਰ ਹੈ। ਇਸ ਉੱਤੇ ਪੰਡਤ ਜੀ ਚਿੜ ਗਏ ਅਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਦਵਾਪਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਜੀ ਅਵਤਾਰ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੀਤਾ ਰਚੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਬਾਲਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਸ਼ਲੋਕ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕਰਕੇ ਦੱਸ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀ ਮਾਨ ਜਾਵਾਂਗੇ।
ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੱਕ ਇਹ ਗੱਲ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੂੰ ਸੱਦਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੀਤਾ ਦੇ ਅਰਥ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਵੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਤੁਸੀ ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਰਹੋਗੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਲਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਲਾਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲੈ ਆਓ ਅਸੀਂ ਉਸ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਗੀਤਾ ਦੇ ਮਤਲੱਬ ਕਰਵਾਵਾਂਗ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਰਾਏ ਜੀ ਦੇ ਸਮਰਪਿਤ ਸਿੱਖ ਭਾਈ ਜੀਵਨ ਜੀ- ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਆਤਮ-ਕੁਰਬਾਨੀ
ਇਸ ’ਤੇ ਪੰਡਤ ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਢੋਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਆਇਆ ਜੋ ਗੂੰਗਾ-ਬੋਲ਼ਾ ਸੀ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਗੀਤਾ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਤਲਬ ਕਰਵਾ ਕੇ ਵਿਖਾਓ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਝੀਂਵਰ ਛੱਜੂ ਰਾਮ ’ਤੇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਪਾਈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਿਰ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਦੀ ਛੜੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਬਸ ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ? ਹੈਰਾਨ-ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੂੰ ਲਾਚਾਰੀ ’ਚ ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕ ਉਚਾਰਣ ਕਰਨੇ ਪਏ ਤਾਂ ਝੀਂਵਰ ਛੱਜੂ ਰਾਮ ਕਹਿਣ ਲਗਾ: ਪੰਡਤ ਜੀ ! ਤੁਹਾਡੇ ਉਚਾਰਣ ਅਸ਼ੁਧ ਹਨ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਸ਼ਲੋਕ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਉਚਾਰਣ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਤੇ ਫਿਰ ਮਤਲਬ ਵੀ ਪੂਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਾਂਗਾ। ਛੱਜੂ ਰਾਮ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਵਖਾਇਆ। ਪੰਡਤ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਲਾਲ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ੰਕੇ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਗੁਰੂ ਚਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਦੀ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣ ਲੱਗਾ।