Sakhi of Dhan Dhan Guru Nanak Dev ji : ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਗਨਨਾਥ ਦੀ ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਪਰਵ ਉੱਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਥੋਂ ਦੂਰਗਮ ਅਤੇ ਔਖੇ ਪਠਾਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਲੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੂੰ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਡਾਕੂਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਮੁਖਮੰਡਲ ਦੇ ਤੇਜ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਅਮੀਰ ਵਪਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਸਾਧੂ ਪਹਿਰਾਵਾ ਧਾਰਣ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲੋਂ ਬਚ ਕੇ ਨਿਕਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਜਾਨੋਂ ਮਾਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕੁਝ ਹੈ ਉਹ ਦੇ ਦਿਓ। ਇਸ ‘ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮੁਸਕਰਾਉਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਠੀਕ ਹੈ, ਭਾਈ ਲੋਕੋ ਅਸੀਂ ਮਰਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ। ਪਰ ਸਾਡੀ ਅਖੀਰ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰ ਦੇਣਾ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਜਲਾਉਣ ਲਈ ਅੱਗ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਲਵੋ।
ਇਸ ਅਨੋਖੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਡਾਕੂ ਹੈਰਾਨ ਹੋਏ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਇਹ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਜੋ ਕਿ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਲਈ ਦੋ ਡਾਕੂ ਅੱਗ ਲਈ ਦੂਰੋਂ ਵਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਧੂੰਏਂ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਏ। ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਅਰਥੀ ਦੀ ਅੰਤਯੋਸ਼ਟਿ ਕਰਿਆ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਿਆ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਅਪਰਾਧੀ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ ਜੀਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਅੱਜ ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੌਤ ਦਾ ਦੰਡ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਹੁੰਦਾ।
ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤੇ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਪਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਇਹ ਜੁਗਤ ਰਚੀ। ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਸਾਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰੋ। ਤੁਸੀਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੀ ਅਰਦਾਸ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਰਨੀਂ ਲਾ ਲਓ ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸਹੀ ਰਾਹ ਦਿਖਾਓ।
ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਕਿਰਪਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀ ਲੋਕ ਇਸ ਪੇਸ਼ੇ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਵੋਗੇ ਤਾਂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਫੀ ਬੇਨਤੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਣਗੇ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਰੋ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਸੰਪਤੀ ਗਰੀਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੳ। ਦੀਨ–ਦੁਖੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲਗਾਓ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਡਾਕੂਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਭਗਤੀ ਦੇ ਨਾਮ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਵੀ ਜੀਵਨ ਬਦਲ ਗਿਆ।
