When trader Ganga Ram Ji : ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਕਾ ਪੈ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਨਾਜ ਮਿਲਣਾ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬਠਿੰਡਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਪਾਰੀ ਆਪਣਾ ਬਾਜਰੇ ਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੰਡਾਰ ਊਟਾਂ ਉੱਤੇ ਲੱਦ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਚਲਾ ਆਇਆ। ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਕਿ ਉੱਥੇ ਨਵਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਕਾਰਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਅਨਾਜ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਮੁੱਲ ਮਿਲ ਜਾਏਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸੋਕੇ ਕਾਰਣ ਕਣਕ ਇਥੇ ਅਨਾਜ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਹੈ।
ਵਪਾਰੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਠੀਕ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਿੱਤ ਲੰਗਰ ਵਿੱਚ ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਦਾ ਕਾਰਜ ਜ਼ੋਰਾਂ ’ਤੇ ਸੀ ਪਰ ਅਨਾਜ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਲੋੜ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਠੇਕਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਨਾਜ ਦਾ ਮੁੱਲ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸਾਖੀ ਉੱਤੇ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਨਿੱਤ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਾਰਾ ਅਨਾਜ ਗੰਗਾਰਾਮ ਕੋਲੋਂ ਖਰੀਦ ਲਿਆ।
ਗੰਗਾਰਾਮ ਦਾ ਟੀਚਾ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ ਊਠ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਖੁਦ ਮੁੱਲ ਵਸੂਲੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਉਥੇ ਹੀ ਰੁੱਕ ਗਿਆ। ਗੰਗਾਰਾਮ ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਸੰਗਤ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਛਾ ਹੋਈ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਕੇ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਕਰੇ। ਉਹ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਕੇ, ਕੀਰਤਨ ਕਥਾ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਚਨ ਸੁਣਦਾ। ਹੌਲੀ–ਹੌਲੀ ਗੁਰੂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਚਨਾਂ ਦਾ ਉਸਦੇ ਮਨ ਉੱਤੇ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਗੁਰੂ ਦਾ ਸਿੱਖ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸੇਵਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਲਈ ਭਾਈ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ, ਬਣਾ ਲਿਆ ਵੈਰਾਗੀਆਂ ਵਾਲਾ ਭੇਸ
ਵਿਸਾਖੀ ’ਤੇ ਨਵੀਂ ਫਸਲ ਆਉਣ ’ਤੇ ਅਨਾਜ ਦੀ ਘਾਟ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੀ ਸੰਗਤ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਦੀ ਕਮੀ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਗੰਗਾਰਾਮ ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਮੁੱਲ ਕੋਸ਼ ’ਚੋਂ ਲੈ ਲਵੇ ਪਰ ਗੰਗਾਰਾਮ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਉਥੇ ਹੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਫਿਰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵਪਾਰੀ ਹੋ, ਇਸ ਲਈ ਆਪਣਾ ਹਿਸਾਬ ਲੈ ਲਵੋ। ਇਸ ਉੱਤੇ ਗੰਗਾਰਾਮ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਮੈਂ ਕਦੇ ਵਪਾਰੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਕੱਚਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕਦੇ ਸਥਿਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ, ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਪੱਕਾ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਲੋਕ–ਪਰਲੋਕ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਸਹਾਰਾ ਬਣੇ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਮੁੱਲ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਅਨਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੇਵਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਪਰਮ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸੇਵਾ ਲਈ ਮੰਜੂਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਅਸੀਸ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ– ਪ੍ਰਭੂ ! ਤੁਹਾਡੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗਾ।
