ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਲੋਕ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਹਰੋਂ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਖਾਣ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਫ੍ਰੈਂਚ ਫਰਾਈਜ਼, ਚਿਪਸ, ਜਾਂ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਮਿੱਠਾ ਡ੍ਰਿੰਕ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ? ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋ ਜਾਓ। ਨਵੀਨਤਮ ਲੈਂਸੇਟ ਰਿਪੋਰਟ ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਨਵੀਂ ਲੜੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਲਟਰਾ-ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫੂਡ ਸਰੀਰ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਵੱਡੇ ਅੰਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਭੋਜਨ ਹੁਣ ਇੰਨੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਹਰ ਤੁਰੰਤ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮਾਂ, ਲੇਬਲਿੰਗ ਅਤੇ ਨੀਤੀਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਬਾਈਟ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਲਗ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਰਿਸਰਚ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਸਰੀਰ ਨੂ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪੇਪਰਾਂ ਦੀ ਇਸ ਲੜੀ ਨੂੰ UPFs ਦੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਆਪਕ ਸਮੀਖਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭੋਜਨ ਹਰ ਵੱਡੇ ਅੰਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕੀ-ਕੀ ਖਤਰਾ ਹੈ।
UPFs ਕੈਂਸਰ ਸਣੇ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ
ਅੱਜ ਅਲਟ੍ਰਾ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫੂਡ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਹਨ। BMJ ਦੀ ਇੱਕ ਖੋਜ ਮੁਤਾਬਕ, ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਖਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੈਲੋਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਲਟਰਾ-ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫੂਡਸ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਸ਼ਤੇ ਦੇ ਸੀਰੀਅਲਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਰਗਰ, ਚਿਪਸ, ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਸਨੈਕਸ, ਸਾਫਟ ਡਰਿੰਕਸ, ਫਰੋਜਨ ਮੀਲ, ਬਿਸਕੁਟ, ਕੇਕ ਮਿਕਸ, ਇੰਸਟੈਂਟ ਨੂਡਲਜ਼, ਨਗੇਟਸ, ਸੌਸੇਜ – ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਖਤਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 43 ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 92 ਖੋਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ UPFs ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਸ਼ੂਗਰ, ਮੋਟਾਪਾ, ਜਾਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਹੋਵੇ। ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਿਆ।
ਪੋਸ਼ਣ ਮਾਹਰ ਕਾਰਲੋਸ ਮੋਂਟੇਰੀਓ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, “ਸਬੂਤ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹਨ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਇਹਨਾਂ ਭੋਜਨਾਂ ਲਈ ਜੈਵਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। UPFs ਹਰ ਵੱਡੇ ਅੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ।” ਰਿਸਰਚਰਸ ਨੇ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ NOVA ਸਿਸਟਮ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ UPFs ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀ (ਪੱਧਰ 4) ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉਹ ਭੋਜਨ ਜੋ ਉਦਯੋਗਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਫਲੇਵਰ, ਕਲਰ, ਇਮਲਸੀਫਾਇਰ ਵਰਗੀਆਂ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਚੀਜਾਂ ਮਿਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਰਿਸਰਚਰਸ ਨੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ UPFs ਨੂੰ ਪੈਕੇਜਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇ, ਨਾਲ ਹੀ ਖੰਡ, ਨਮਕ ਅਤੇ ਫੈਟ ਬਾਰੇ ਚਿਤਾਵਨੀਆਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕ ਅਕਸਰ “ਹੈਲਦੀ” ਦਿਸਣ ਵਾਲੇ ਪੈਕ ਦੇ ਭੁਲੇਖੇ ਵਿਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਵਿੱਚ UPF ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਾਰੀ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਲਾਬਿੰਗ ਕਾਰਨ ਸਹੀ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਨੀਤੀਆਂ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧ ਪਾ ਰਹੀਆਂ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਨਾਮੀ ਬਦਮਾਸ਼ ਦੇ ਭਰਾ ਅਨਮੋਲ ਦੀ ਹੋਈ ਪੇਸ਼ੀ, ਪਟਿਆਲਾ ਹਾਊਸ ਕੋਰਟ ਨੇ ਭੇਜਿਆ 11 ਦਿਨ ਦੇ ਰਿਮਾਂਡ ‘ਤੇ
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਸਟੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਨੈਕਸ, ਨੂਡਲਜ਼, ਬਿਸਕੁਟ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਉਤਪਾਦ ਉਪਲਬਧ ਹਨ ਜੋ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਕਫਾਸਟ ਦੇ ਸੀਰੀਅਲਸ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਜੋ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਂਕ ਨਾਲ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪਾ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਖੁਰਾਕ ਮੈਟਾਬੋਲਿਕ ਡਿਸਆਰਡਰ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੇ ICMR-INDIAB-17 (2023) ਤੋਂ ਡੇਟਾ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 4 ਵਿੱਚੋਂ 1 ਵਿਅਕਤੀ (28.6%) ਮੋਟਾਪਾ ਹੈ। 10 ਵਿੱਚੋਂ 1 ਵਿਅਕਤੀ (11.4%) ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ, ਅਤੇ 7 ਵਿੱਚੋਂ 1 (15.3%) ਪ੍ਰੀ-ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। 3 ਵਿੱਚੋਂ 1 ਵਿਅਕਤੀ (39.5%) ਪੇਟ ਦੇ ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਸਾਲ 2016 ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਦਰ 2.1 ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2019-21 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 3.4 ਹੋ ਗਈ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -:
