ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਰਾਏ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਜਿਗਿਆਸੂਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ! ਅਸੀਂ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਕਿਤੇ-ਕਿਤੇ ਅਰਥ ਬੋਧ ਵਿੱਚ ਕਠਿਨਾਈ ਵੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਮਤਲਬ ਦੇ ਪਾਠ ਕੋਈ ਸਾਰਥਕ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੁਰਣ ਹੈ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਅਸੀਂ ਜੁਗਤਿ ਨਾਲ ਦੇਵਾਂਗੇ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਦਾ ਸ਼ੰਕਾ ਦੂਰ ਹੋ ਸਕੇ।
ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਜਿਗਿਆਸੁਵਾਂ ਨੂੰ ਨਗਰ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਚਲਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਨਗਰ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਨਗਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਫੁਲਵਾੜੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਉਦੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਸੰਕੇਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, ਵੇਖੋ ਉਹ ਦੂਰ ਧੁੱਪੇ ਕੁਝ ਚਮਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਇੱਥੇ ਲੈ ਆਓ।
ਸਿੱਖ ਤੁਰੰਤ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਚਮਕ ਰਹੀ ਸੀ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲਿਆਇਆ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਮੱਖਣ ਦੀ ਮਟਕੀ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਕੋਈ ਸੁਆਣੀ ਘਿੳ ਆਦਿ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਿਗਿਆਸੂਆਂ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਇਹ ਮਟਕੀ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਕਿਉਂ ਚਮਕ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਘਿੳ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਹੁਣੇ ਵੀ ਇਸ ਘਿੳ ਦੀ ਚਿਕਨਾਹਟ ਨੇ ਧੁੱਪੇ ਉਸ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਰਬੰਸ ਵਾਰਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਸਿਰਤਾਜ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ
ਇਸ ਉੱਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਮਟਕੀ ਦਾ ਟੱਕੜਾ ਕਦੇ ਘਿੳ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਚਿਕਨਾਹਟ ਅਜੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਗਈ। ਠੀਕ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੋ ਹਿਰਦਾ ਗੁਰੂ ਬਾਣੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਚਿਰ ਸਥਾਈ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਭਲੇ ਹੀ ਅਰ?ਬੋਧ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਾ ਵੀ ਪਤਾ ਹੋਣ।