ਇੰਡੀਅਨ ਫੂਡ ਸਰਵਿਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹਨ। ਵੀਗਨ ਫਿਟਨੈਸ ਇੰਡਸਟਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਸ਼ਬਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਨ।
ਵੀਗਨ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਚਰਚਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਗਭਗ 2500 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮੋਸ ਦੇ ਯੂਨਾਨੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਗਣਿਤ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਥਸ ਵਿੱਚ ਰਾਈਟ ਟ੍ਰਾਏਂਗਲ ਫਾਰਮੂਲੇ ਬਾਰੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਣ ਵਾਲੇ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਨੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਸਣੇ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪਰਉਪਕਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬੁੱਧ, ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਖਾਣਾ ਸਹੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਦਰਦ ਦੇਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਆਓ, ਅੱਜ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸੀਏ ਕਿ ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਨਾਲੋਂ ਕਿੰਨੀ ਵੱਖਰੀ ਹੈ?
ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਕੀ ਹੈ?
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੇਜ ਡਾਇਟ ਤੇ ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਹੀ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਮੀਟ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਨਹੀਂ ਖਾਧੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਹੈ। ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੀਗਨ ਡਾਈਟ ਪਲਾਨ ਵਿੱਚ ਐਨੀਮਲ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ, ਜਿਵੇਂ ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਸ਼ਹਿਦ, ਘਿਓ, ਮੱਖਣ, ਖੋਆ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ।
ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਦਾਲ ਖਾਧੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਡਾਇਟ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਕੱਚੇ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵੀਗਨ ਤੇ ਵੇਜੇਟੇਰੀਅਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਫਰਕ ਹੈ?
ਦੋਵੇਂ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵੀਗਨ ਫਾਲੋ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡੇਅਰੀ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਲੋਕ ਸ਼ਹਿਦ, ਆਂਡੇ, ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮਾਸ ਜਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ। ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਫਾਲੋ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਲਈ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ।
ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ?
ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਡਾਇਟ ਨੂੰ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਬਾਡੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ (BMI) ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਫਾਈਬਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਪੇਟ ਭਰਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਘੱਟ ਖਾਂਦੇ ਹੋ। ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ‘ਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਫਾਲੋ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਿਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਡਾਈਟ ਨੂੰ ਫਾਲੋ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -:
Atta Burfi Recipe | ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਖੋਏ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਆਟਾ ਬਰਫੀ | Wheat Flour Burfi | Diwali Special Desserts
ਵੀਗਨ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੀ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਇਸ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ, ਮੇਵੇ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ‘ਚ ਦੁੱਧ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤੁਸੀਂ ਸੋਇਆਬੀਨ ਜਾਂ ਬਦਾਮ ਦਾ ਦੁੱਧ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਘਿਓ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜੈਤੂਨ ਦਾ ਤੇਲ, ਤਿਲ ਦਾ ਤੇਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਲਈ ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਜੌਂ, ਬਾਜਰਾ, ਜਵਾਰ, ਕੇਲਾ ਆਦਿ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲਈ ਸਾਬਤ ਦਾਲਾਂ, ਜੌਂ, ਬਾਜਰਾ, ਜਵਾਰ, ਕੇਲਾ ਵਗੈਰਾ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਥੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲਈ ਸਾਬਤ ਦਾਲਾਂ, ਟੋਫੂ, ਮਟਰ, ਬਾਦਾਮ, ਸੋਇਆਬੀਨ ਦਾ ਆਟਾ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬਿੱਟੂ ਨੇ ਸਿੱਧੂ-ਚੰਨੀ ਦੀ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਫੋਟੋ ਟਵੀਟ ਕਰ ਪੁੱਛ ਲਿਆ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ
ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ?
ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਰਿਤੂ ਗਿਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੀਗਨ ਡਾਇਟ ਬੱਚਿਆਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਲਓ। ਵੀਗਨ ਖੁਰਾਕ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਡਾਈਟੀਸ਼ੀਅਨ ਜਾਂ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ।
