From January 1: 1 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਚੈੱਕ ਅਦਾਇਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਨੇ 1 ਜਨਵਰੀ, 2021 ਤੋਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਦਾਇਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਵਾਂ ਸਿਸਟਮ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਫਰਕ ਲਿਆਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਤਹਿਤ, 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਏਗੀ। ਚੈੱਕ ਦੁਆਰਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ 1 ਜਨਵਰੀ 2021 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਤਿਕੰਤ ਦਾਸ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਾਲ 6 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ, ਭਾਵ ਐਮਪੀਸੀ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਪਾਜ਼ਿਟਿਵ ਪੇ ਸਿਸਟਮ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਰਕਮ ਲਈ ਚੈੱਕ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਵੇਰਵਾ ਦੇਣਾ ਪਏਗਾ। ਚੈੱਕ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਐਸਐਮਐਸ, ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ, ਏਟੀਐਮ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਬੈਕਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਚੈੱਕ ਦੀ ਤਰੀਕ, ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਦਾ ਨਾਮ, ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ, ਕੁੱਲ ਰਕਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੈੱਕ ਅਦਾਇਗੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਾਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ. ਬੈਂਕ ਚੈੱਕ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਤਾਂ ਹੀ ਕਰੇਗਾ ਜੇਕਰ ਚੈੱਕ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੁਬਾਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਚੈੱਕ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਜੇ 2 ਬੈਂਕਾਂ ਯਾਨੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਕੇਸ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਚੈੱਕ ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਚੈੱਕ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਚੈਕ ਇਸ ਕੀਮਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁੱਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਉਣਗੇ।